Uzayda Kadın Sağlığı: Türk Doktorun Önemi ve Hedefleri
Türk doktor Mathyk, Kadınlar Günü dolayısıyla yaptığı açıklamalarda, kadın sağlığına olan tutkusunun bilimsel keşiflerle birleştiğini vurguladı. Yenilikçi projelerde yer almak amacıyla ABD’ye yerleşen Mathyk, burada tekrar asistanlık yaparak çalışmalarına devam ettiğini belirtti.
NASA’nın Johnson Uzay Merkezi’nde Havacılık ve Uzay Tıbbı Stajı Programı‘na katılarak uzay tıbbı üzerine doğrudan eğitim aldığını ifade eden Mathyk, NASA’nın STAR Programı’na dahil olarak bu alandaki çalışmalarını sürdürdüğünü açıkladı.
Uzay tıbbının insanlığın geleceği açısından önemli olduğunu fark ettikçe, kadın sağlığına yönelik yeni çözümler geliştirme fikrinin kendisini heyecanlandırdığını belirten Mathyk, bu alanda yapılan çalışmaların yetersizliğine dikkat çekti.
Uzayda Kadın Sağlığı Üzerine Araştırmalar
Mathyk, uzayda üreme ile ilgili yapılan hayvan çalışmalarının olduğunu, ancak bir klinisyen olarak farklı bir bakış açısı sunduğunu söyledi. Şu anda ABD’de bu alandaki araştırmaları aktif olarak yöneten tek kadın doğum doktoru olduğunu vurgulayan Mathyk, bilimsel katkı sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda araştırmalara çeşitli gruplarda liderlik ettiğini de sözlerine ekledi.
Türkiye’de kadın doğum doçentliği unvanına sahip olan Mathyk, uzayda tıbbi görüntüleme ve özellikle jinekolojik ultrason konusundaki araştırmalarının bu alandaki ilk çalışmalar olduğunu belirtti. Yerçekimsiz ortamda ultrasonun uygulanabilirliğini test ederek, kadın astronotların sağlık kontrollerinin nasıl yapılabileceğine dair önemli veriler elde ettiklerini açıkladı.
Uzayda Kadın Sağlığını Anlamak
Mathyk, uzay ortamının kadın sağlığı üzerindeki etkilerini anlamak ve olası çözümler geliştirmek için aktif olarak çalışmalar yürüttüğünü söyledi. Bilim camiasının prestijli dergilerinden Nature‘da uzay bilimleri koleksiyonunda yazarlık yaptığını ve 25’ten fazla ülkeden bilim insanlarıyla yürütülen çalışmalarda yer aldığını belirtti. Kadın hormonu östrojenle ilgili çalışmasının en geniş kapsamlı yayın olduğunu ifade eden Mathyk, bu çalışmaların uzay yolculuğunun kadın sağlığı üzerindeki etkilerini anlamalarına yardımcı olduğunu söyledi.
Kritik Öneme Sahip Araştırmalar
Mathyk, kadınların uzayda uzun süre kalmalarının üreme sağlığı, hormonal sistem ve kanser üzerindeki etkilerinin hala tam olarak bilinmediğini vurguladı. Mars ve Ay misyonları gibi uzun süreli uzay yolculuklarında kadın sağlığının korunması için daha fazla bilgiye ihtiyaç olduğunu ifade etti. Jinekolojik muayenelerin dünyadan bağımsız olarak yapılabilmesi gerektiğini belirten Mathyk, uzayda kolonilerin kurulmasının kadın sağlığını garanti altına almanın kritik bir konu olacağını söyledi.
Türk Bilim İnsanlarının Katkısı
Uzay araştırmalarının multidisipliner bir alan olduğunu ve her bilim dalına ihtiyaç duyulduğunu kaydeden Mathyk, mühendislikten biyolojiye, tıptan fizik ve kimyaya kadar Türk bilim insanlarının bu alana katkı vermesi gerektiğini belirtti. Türkiye’nin havacılık alanında büyük bir mirasa sahip olduğunu, dünyanın ilk kadın savaş pilotu Sabiha Gökçen’in cesaretiyle kadınların havacılıkta var olabileceğini kanıtladığını ifade etti.
Mathyk, Virgin Galactic firmasının 2026 yılında gerçekleştireceği tamamen kadın astronotlardan oluşan uçuşta astronotların sağlığını incelemeyi hedeflediğini belirtti. Genç bilim insanlarına ve öğrencilere, okuma ve öğrenme heyecanlarını kaybetmemeleri tavsiyesinde bulundu.
Geleceğe Umutla Bakış
Mathyk, Türkiye’nin uzay misyonlarına dahil olmasından duyduğu gurur ve mutluluğu paylaşarak, bunun stratejik bir hamle olduğunu belirtti. Türkiye’nin uzay çalışmalarını yakından takip ettiğini söyleyen Mathyk, bu adımların Türkiye’nin uzay tıbbı ve biyoteknoloji alanında daha fazla yer almasının önünü açacağını ifade etti. Ülkenin vizyoner politikası sayesinde, uzay alanındaki çalışmaların sadece bir başlangıç olup, Türkiye’nin bu alandaki kalıcı varlığını garanti altına alacağını sözlerine ekledi.
Mathyk, uzay tıbbı ile ilgili ortak projelerde katkı sağlamaya her zaman hazır olduğunu belirtti ve Türkiye’nin uzay çalışmalarıyla küresel uzay liginde önemli bir aktör olacağına inancını dile getirdi.