Tersine Beyin Göçüyle Dönüş Yapan Türk Bilim İnsanlarına ABD’den Patent Müjdesi
Türk bilim insanları, geliştirdikleri inovatif cihazlarla hem hücre hem de retina görüntüleme süreçlerinde zaman ve maliyet avantajı sağlayarak dikkatleri üzerine çekti.
TÜBİTAK’ın desteğiyle hayata geçirilen “Yurda Dönüş Araştırma Burs Programı” kapsamında 2018’de İBG’de araştırma grup lideri olarak görev almaya başlayan Dr. Arif Engin Çetin ve Doç. Dr. Serhat Tozburun, sağlık alanında tanı ve teşhisi kolaylaştıran önemli bilimsel çalışmalara imza attılar.
Son projeleriyle öne çıkan bilim insanları, Çetin’in geliştirdiği hücre görüntüleme cihazı ve Tozburun’un retina hastalıklarını görüntülemek için tasarladığı cihaz, ABD Patent ve Marka Ofisi‘nden onay aldı.
“Hücre Kültürü Çalışmalarının Maliyetlerini Önemli Ölçüde Düşürüyor”
Arif Engin Çetin, İsviçre ve ABD’deki deneyimlerinin ardından Türkiye’ye dönerek İBG’de çalışmalarına başladığını belirtti.
Sağlık teknolojilerinde görüntüleme alanında önemli çalışmalar yürüttüğünü vurgulayan Çetin, “Daha önce geliştirdiğimiz düşük maliyetli bir görüntüleme teknolojisi mevcut. Bu teknolojinin etrafına, tamamen laboratuvarımızda geliştirdiğimiz bir inkübatör teknolojisini entegre ettik. Tek bir cihaz içerisinde hücrelerin görüntülemelerini yaparken, hücrelerin ihtiyaç duyduğu karbondioksit, nem ve sıcaklık gibi parametreleri de uzun süreler boyunca sabit değerlerde sağlayabiliyoruz,” dedi.
Hücre tabanlı çalışmalarda inkübatör ve görüntüleme sistemlerinin genellikle ayrı sistemler olarak bilindiğini ifade eden Çetin, bu yenilikçi platformun iki teknolojiyi bir araya getirerek, hücrelerin gerçek zamanlı izlenmesini sağladığını ve hücre kültürü çalışmalarında maliyetleri ciddi ölçüde azalttığını aktardı.
ABD’den alınan patentin önemine değinen Çetin, “Bu teknolojinin en büyük pazarı hem üretim hem de kullanım açısından Amerika. Dolayısıyla, bu teknolojiyi Amerika’da koruma altına almak en kritik aşamaydı. Sadece teknoloji üretmek değil, aynı zamanda onu pazarlayabilmek için de koruma şart. Bu patent sayesinde en büyük pazara sahip bir bölgede teknolojimizi koruma altına almış olduk. Türk bilim insanı olarak büyük bir mutluluk ve gurur yaşıyorum,” diye konuştu.
“Genç Bilim İnsanları İçin Güzel Bir Örnek”
Doç. Dr. Serhat Tozburun, geliştirdikleri teknoloji sayesinde retinanın 3 boyutlu olarak görüntülendiğini ve cihazda bilgisayar, lazer ile optik sistemlerin entegre edildiğini ifade etti.
Günümüzde retina görüntülemesinde bazı sorunlar yaşandığını belirten Tozburun, “Özellikle yaşlı hastaların istemsiz hareketleri nedeniyle retinadaki görüntülerde bulanıklık oluşuyor. Bu durum, hekimler için zorluk yaratıyor. Geliştirdiğimiz sistem, retina bölgesinden hızlı görüntü almayı sağlıyor. Böylece hastanın istemsiz hareketleri gerçekleşmeden, görüntü alınmış olacak,” dedi.
Türkiye’nin önemli teknoloji yatırımları yaptığını vurgulayan Tozburun, “Yurt dışında edindiğimiz bilgi birikimini Türkiye’ye aktarmak ve bu bilgi birikimiyle yeni teknolojiler geliştirmek beni mutlu ediyor. Bu durum, genç bilim insanları için güzel bir örnek teşkil ediyor,” şeklinde konuştu.
DEÜ Rektörü ve İBG Direktörü Prof. Dr. Bayram Yılmaz, merkezlerinin Türkiye’nin sağlık biyoteknolojisi alanında en ileri araştırma merkezi olduğunu ifade etti. Yılmaz, “İBG, önemli sağlık yatırımlarına imza atıyor. Patentler, İBG’nin ABD’den aldığı ilk patent olma özelliğini taşıyor. Bu durum hem kurum hem de ülkemiz için sağlık biyoteknolojisi alanında yerli ve milli projelerin geliştirilmesi açısından büyük bir önem taşıyor,” dedi.
