Mevsimsel grip, nezle ve diğer solunum yolu enfeksiyonları genellikle hafif seyir gösterse de, bazı durumlarda bu rahatsızlıklar zatürreye dönüşerek ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Uzmanlar, zatürrenin grip veya soğuk algınlığı ile karıştırılabileceğini, ancak bazı kritik belirtilerin bu iki durumu ayırt etmede önemli olduğunu vurguluyor. Yüksek ateş, titreme, aşırı halsizlik, balgamlı ve koyu renkli öksürük, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtilerin zatürre ihtimalini artırdığına dikkat çeken uzmanlar, bu hastalığın özellikle yaşlılar, bebekler ve kronik hastalığı bulunan bireylerde daha ağır seyrettiğini ifade ediyor.
“Beklenmedik Bir Durum Değil”
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, viral solunum enfeksiyonlarının her yıl bu dönemlerde artış gösterdiğini belirterek, “Şu anda viral solunum yolu enfeksiyonlarının mevsim itibarıyla en yüksek sıklıkla görüldüğü bir dönemdeyiz. Bu durum beklenmedik değil. Influenza, RSV (Respiratuar Sinsityal Virüsü), HMPV (İnsan Metapnömovirüsü) ve COVID-19 etkeni olan SARS-CoV-2 virüsü de bu süreçte rol oynuyor. İzlediğimizde, bunların aslında önceden beri gördüğümüz normal dağılıma uygun şekilde seyrettiğini görebiliyoruz” ifadelerini kullandı.
“Zatürre En Ağır Olanıdır”
Prof. Dr. Özlü, zatürrenin grip veya soğuk algınlığı ile karıştırılabileceğini belirterek, “Bu tür enfeksiyonlar genellikle üst solunum yollarında başlar. Nezle, soğuk algınlığı, farenjit ve sinüzit gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilir. Ancak zatürre, bu hastalıklar arasında en ağır olanıdır. Şu sıralar pek çok hasta zatürrenin belirtilerini fark edemiyor ve teşhis aşamasında geç kalıyor. Oysa zatürrede erken tanı çok kritiktir. Hekimin, 4 saat içinde doğru tedaviye başlaması, zatürreye bağlı ölümleri önemli ölçüde azaltmaktadır” dedi.
“Ayrımın Yapılması Lazım”
Zatürre ve soğuk algınlığı arasındaki farklara dikkat çeken Özlü, “Bu ayrımın yapılması şart. Zatürre mi, soğuk algınlığı mı? Zatürre mi, yoksa bronşit gibi bir alt solunum yolu enfeksiyonu mu? Bu soruların yanıtını bir göğüs hastalıkları uzmanı verebilir. Hastalar genellikle ‘Ben zatürre olup olmadığımı nasıl anlarım?’ diye soruyor. Tüm solunum yolu enfeksiyonlarında; ateş, halsizlik, kırgınlık, boğaz ağrısı, öksürük, burun akıntısı, geniz akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi semptomlar görülebilir. Ancak zatürrede bu belirtiler çok daha ağır seyreder. Eğer ateşiniz çok yüksekse, üşüme ve titreme nöbetleriniz varsa, aşırı yorgunluk hissediyorsanız ve genel sağlığınız bozulmuşsa, zatürre olma olasılığınız yüksektir” şeklinde konuştu.
“Öksürük ve Nefes Darlığı En Önemli Belirtilerdir”
Zatürre tanısında en önemli belirtilerin nefes darlığı ve öksürük olduğunu belirten Özlü, “Eğer şikayetleriniz tedaviyle ya da tedavisiz olarak ilk birkaç gün içinde azaldıktan sonra tekrar artıyorsa; ateşlenme ve şikayetlerde artış oluyorsa, bu durum zatürrenin varlığını gösterebilir. Nefes darlığı çok önemli bir belirtidir. Özellikle nefes alıp vermekte zorlanıyorsanız ve özellikle bebeklerde solunum sayısının dakikada 24’ün üzerine çıkması, nefes alırken hırıltı duyulması, bebeklerde burun kanatlarının solunuma eşlik etmesi ve nabız sayısının dakikada 120’nin üzerine çıkması gibi durumlar zatürre olasılığını artırır. Öksürük de önemli bir belirtidir. Zatürrede öksürük genellikle balgamlıdır ve balgamın koyu renkli olması; kahverengi, koyu sarı, koyu yeşil gibi ve kıvamlı olması zatürre ihtimalini artırır. Yüksek ateşle birlikte yan ağrısı hissediyorsanız, bu da zatürreye işaret edebilir” dedi.
“Erken Teşhis Önem Taşıyor”
Erken teşhisin hayati önem taşıdığına dikkat çeken Özlü, “Dikkatli olmak gerekiyor. ‘Ben grip oldum, soğuk algınlığı geçiriyorum, geçer gider’ dememek lazım. Zatürrenin erken teşhis edilmesi ve tedaviye zamanında başlanması önemlidir. Özellikle risk gruplarında; bebeklerde, yaşlılarda ve kronik hastalığı olanlarda ölümleri önlemek açısından büyük önem taşıyor” şeklinde sözlerini tamamladı.
