Forbes’ten UTTS’ye Övgü: Dijital Dönüşümle Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele
Dünyanın önde gelen iş ve ekonomi dergilerinden Forbes, Türkiye’de geliştirilen Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) projesini, küresel ekonominin en önemli sorunlarından biri olan kayıt dışı ekonomi ile mücadelede başarılı bir örnek olarak değerlendirdi.
Derginin, “Dijital dönüşüm, ABD’nin kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmesini sağlayabilir” başlıklı yazısında, son yıllarda ABD’de kayıt dışı ekonominin ulaştığı hacme ve bu sorunun çözümüne yönelik atılabilecek adımlara dikkat çekildi.
Kayıt dışı ekonominin, devletlerin vergi gelirlerini azaltmasının yanı sıra organize suç yapılarının finansmanını sağladığına da vurgu yapıldı. Forbes, bu sorunun çözümünde dijital dönüşümün kritik bir rol oynayabileceğini belirtirken, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın uygulamaya koyduğu UTTS’nin bu bağlamda iyi bir örnek teşkil ettiğini ifade etti.
Dijital Takip ile Devlet Gelirleri Artıyor
Forbes, Türkiye’nin kayıt dışı ekonomi ile mücadele çabalarına örnek olarak Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından 2023 yılında duyurulan ve 2025 yılında yürürlüğe girecek olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’ni öne çıkardı.
Dergi, akaryakıt alımlarını dijital olarak takip etmeyi ve bu sayede vergi kaçakçılığını engellemeyi hedefleyen UTTS’nin, radyo frekans tanıma teknolojisi (RFID) ile aracın yakıt deposuna yerleştirilen etiket ve akaryakıt pompasına entegre edilen okuyucu sayesinde yakıt alımlarını otomatik olarak kaydettiğini belirtti.
UTTS ile birlikte araç plaka bilgilerinin yakıt istasyonlarındaki elektronik kasa sistemlerine otomatik olarak aktarıldığı, yakıt alımına dair bilgilerin gerçek zamanlı olarak kaydedildiği, dolayısıyla manipülasyonun önüne geçildiği ve devletin gelirlerinin arttığı vurgulandı.
Dergi ayrıca, UTTS’nin yapay zeka destekli analitik sistemlerle yakıt tüketimindeki anormal hareketlilikleri tespit ederek potansiyel vergi kaçakçılığı girişimlerini belirleyebildiğini kaydetti. Forbes, bu yeniliğin kayıt dışı ekonomiyle mücadelede devrim niteliğinde bir adım olduğunu ve ABD dahil birçok ülkeye örnek teşkil edebileceğini dile getirdi.
Kayıt Dışı Ekonomi ABD İçin de Tehdit
Haberde, kayıt dışı ekonominin ABD için de büyük bir tehdit olduğu ve bu tür işlemlerin ülke ekonomisinde yaklaşık 1.4 trilyon dolar büyüklüğe ulaştığı ifade edildi.
Forbes, ABD’nin kayıt dışı ekonomiyle mücadelede daha etkin olabilmesi için dijital dönüşümü benimsemesi gerektiğine dikkat çekti. Yazıda, ABD’nin UTTS benzeri bir sistem geliştirerek kayıt dışı ekonomi ile mücadelesini dijital dönüşüm üzerinden yürütebileceği önerildi. Ayrıca, Washington yönetiminin 2024’te yapay zekaya 500 milyar dolarlık özel sektör yatırımı yapacağı ve devlet kurumlarında bu teknolojinin benimsenmesini hızlandıracak kararlar alacağı belirtildi.
