Ankara üniversitesi adli bilimciler cinayet gizemlerini çözmek için böceklere yöneliyor
Ankara Üniversitesi Adli Bilimler Enstitüsü, cinayet vakalarıyla ilgili gizemleri çözmek için ölü bedenlerde bulunan böcekler üzerinde yapılan çalışmalardan yararlanıyor. Titiz analizler sonucunda bu böcekler, ölüm zamanının ve cesedin yerinin değiştirilip değiştirilmediğinin belirlenmesinde çok değerli ipuçları sunuyor.
Ankara Üniversitesi Adli Bilimler Enstitüsü'nden Adli Biyoloji Uzmanı Nihal Açıkgöz, böceklerin cinayet soruşturmalarında temel delil unsuru olarak önemli bir rol oynadığı adli entomolojinin ilgi çekici alanına ışık tutuyor.
Açıkgöz'e göre böcekler, olağanüstü koku alma duyuları sayesinde cesetlere yalnızca dört dakikada ulaşabiliyor. Üstelik ölen kişiyi besleyen böceklerin bıraktığı yumurtalardan larvaların oluşması yaklaşık 20 ila 60 dakika kadar sürüyor.
Kadavralardan çıkarılan larvalar, cinayetlerin çözümüne dair önemli bilgiler sağlıyor. Açıkgöz, "Cesedin çürüme durumuna göre o andan itibaren cesette bulunan böceğin türüne kadar iz sürerek ölüm zamanını tahmin etmeye çalışıyoruz."
Adli entomolojideki bulgular böcek türüne ve ortam sıcaklığına bağlıdır. Ölüm nedeninin belirlenmesinde hayati önem taşıyan böceklerin yaşam döngüsü, çevre koşullarına bağlı olarak 15 gün ile bir ay arasında değişmektedir.
Böcekler sadece zaman ve mekana dair ipuçları vermekle kalmıyor, aynı zamanda cesedin hareket edip etmediğine de ışık tutuyor. Açıkgöz, "Ceset şehirde öldürülüp ormanlık bir alana atılırsa bu, şehir ve orman böceklerini çeker, bize olayların zaman çizelgesini verir." diye konuştu.
Ankara Üniversitesi'ndeki araştırmacılar 2008 yılından bu yana adli entomoloji alanında ön saflarda yer alıyor ve 20 vakayı başarıyla çözüme kavuşturuyor. Açıkgöz, Türkiye'nin bu alandaki çalışmalarının Avrupa ve Amerika'dakilerle aynı seviyede olduğunu vurguladı.
Açıkgöz, böceklerin adli araştırmalardaki değerli katkılarına rağmen, şunları söyledi: "Bu alana gereken ilginin gösterilmemesi, böceklerin iğrenç yaratıklar olarak algılanmasından kaynaklanmaktadır. Böcekler sessiz dedektiflerdir ve bize çok önemli bilgileri sessiz bir şekilde sunarlar. Bu zorlu bir süreçtir. Alanında uzman sayımız kısıtlı. Daha fazla öğrenci görmeyi ve bu alanda araştırmaların artmasını hedefliyoruz."
Cezayir Blida Üniversitesi Biyoloji Bölümü'nden Doçent Meriem Taleb, Türkiye, İspanya, İtalya ve Cezayir gibi Akdeniz ülkeleri arasındaki habitat benzerliklerine dikkat çekti. Bu ülkeler cinayet soruşturmalarında aynı tür böcekleri kullanarak adli entomolojide işbirliğini ve bilgi alışverişini artırıyor.
