Yapay Zeka Araştırma Komisyonu’nun çalışmaları hakkında bilgi veren Dönmez, Ocak ayında görev dağılımı yaparak faaliyetlerine başladıklarını belirtti. Komisyon, 3-4 ay içinde çalışmalarını tamamlayamayacaklarını ifade etti.
Komisyonun hedefinin, bilimle, adaletle ve toplumsal duyarlılıkla şekillenen bir yapay zeka ekosistemi oluşturmak olduğunu vurgulayan Dönmez, üyelerin konuyu partilerüstü bir anlayışla ele aldığını söyledi.
İlk toplantıda yol haritasını belirlemek amacıyla öneriler toplandığını aktaran Dönmez, kamu ve özel sektörden, üniversitelerden ve sivil toplum kuruluşlarından yapay zeka alanında yetkin uzmanlardan bir havuz oluşturduklarını ve bu isimlerle görüşmelere başladıklarını kaydetti.
Kamunun yapay zeka konusundaki seviyesini değerlendirmek için ilk önce kamu kurum ve kuruluşlarını dinleyeceklerini belirten Dönmez, komisyon üyeleriyle birlikte TÜBİTAK ULAKBİM Veri Merkezi’ni ziyaret ederek Türkiye’nin en güçlü süper bilgisayarı ARF ACC‘yi incelediklerini aktardı.
Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, Kişisel Verileri Koruma Kurumu ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu yetkililerinin de Meclis’e gelerek komisyon üyelerini yaptıkları çalışmalar hakkında bilgilendirdiğini ifade eden Dönmez, 17 Şubat‘ta İstanbul Teknik Üniversitesi ve Koç Üniversitesi’ni ziyaret edeceklerini belirtti.
“Farkındalık Yaratacak Bir Vizyon Belgesi Olacak”
Komisyonun bir aylık ek süre alma hakkını kullanabileceğini dile getiren Dönmez, “Mayıs ortalarında çalışmalarımızı tamamlamış olacağız” dedi.
Çalışmalarını tamamladıktan sonra birkaç ay içinde komisyon raporunu hazırlayacaklarını anlatan Dönmez, “Tatmin edici bir rapor ortaya çıkacağına inanıyorum. Gerekirse Meclis’in takdirine göre bu konudaki çalışmalara devam edilebilir” değerlendirmesinde bulundu.
Komisyon Başkanı Dönmez, hazırlanan raporun sadece mevzuat gereksinimlerine yönelik bir altyapı oluşturmayacağını, aynı zamanda yeni iş alanları yaratmak, veri ekosistemlerini desteklemek, yapay zeka ilkeleri ve etik standartları geliştirmek, Ar-Ge yatırımlarını belirlemek, öncelikli uygulama ve yatırım alanlarını tespit etmek gibi Türkiye’nin küresel rekabette ihtiyaç duyduğu alanlara ışık tutacak bir vizyon belgesi olacağını kaydetti.
“Yapay Zekanın Üretkenliği ve Verimliliği Artıracağı Kanaatindeyim”
Dönmez, komisyonun çalışmalarını üç ana başlık altında yürüteceğini; bu başlıkların “yapay zeka konusundaki kazanımlar”, “yapay zekanın risklerinin tespiti ve tedbirlerin alınması” ve “hukuki altyapı” olduğunu ifade etti.
Mevzuat çalışmaları konusunda diğer ülkeleri incelediklerini belirten Dönmez, ABD’nin bu teknolojinin gelişimini desteklerken, Avrupa Birliği’nin regülasyonlarla bir çerçeve çizmeye çalıştığını anlattı.
Türkiye’de henüz yapay zeka alanında bir yasal düzenleme olmadığını, ancak Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi tarafından hazırlanan Ulusal Yapay Zeka Strateji Belgesi kapsamında çalışmaların sürdüğünü kaydetti. Komisyona davet ettikleri uzmanlardan “yasal düzenleme ihtiyacı olup olmadığı” konusunda görüş aldıklarını belirtti.
Erken bir düzenlemenin teknolojik gelişmelere engel olabileceğini, geç kalmanın ise sorunlar yaratabileceğini ifade eden Dönmez, “temel hak ve hürriyetleri koruma” ile “yapay zeka teknolojilerini kullanma” arasında bir denge kurulması gerektiğinin altını çizdi.
Yapay zekanın üretkenliği ve verimliliği artırma fırsatları sunduğunu, ancak bazı meslek grupları açısından zorluklar oluşturabileceğini belirten Dönmez, yeni iş fırsatlarının da ortaya çıkacağını vurguladı.
Yapay zeka kullanımının, önümüzdeki 10 yıl içinde Türkiye’nin milli gelirine yaklaşık %5 ek katkı sağlayabileceğini düşündüğünü belirten Dönmez, bu tahminin zamanla daha da netleşeceğini söyledi.
İnsan kaynağı ihtiyacına dikkat çeken Dönmez, “Komisyon olarak, somut adımlar atarak yeni planlamalar ve çalışmalar gerçekleştireceğiz” ifadesini kullandı.
Dönmez, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında bir Koordinasyon Kurulu oluşturulduğunu, hem kamu hem de özel sektörün ihtiyaç duyduğu uzmanların yetiştirilmesi için planlama yapıldığını bildirdi. İlk aşamada yaklaşık 50 bin insan kaynağına ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
Türkiye’nin yazılım ve bilgisayar mühendisliği alanında yıllardır birçok insan yetiştirdiğini belirten Dönmez, “Yazılım ve bilgisayar mühendislerinin bu alana yönelik ilgisi artıyor. Üniversitelerde yapay zeka ile ilgili programların açılması da bunun bir göstergesi. YÖK, üniversitelerdeki yapay zeka müfredatının koordinasyonunu İstanbul Teknik Üniversitesi’ne vermiş. Önümüzdeki hafta İTÜ’ye giderek daha fazla bilgi alacağız” dedi.
Komisyon Başkanı Dönmez, yalnızca yazılım alanında değil, üretim için de hazırlık yapılması gerektiğini vurgulayarak, “Bu yazılımlar, yüksek performanslı bilgisayarlara ve veri işleme merkezlerine ihtiyaç duyuyor. Yerli bir ekosistem oluşturmak için gerekli altyapıyı kurmalıyız” şeklinde konuştu.
Dönmez, yurtdışında yapay zeka alanında çalışan birçok Türk uzmanın bulunduğunu, bunların bir kısmını komisyona davet ettiklerini ve Türkiye’ye dönerek yerli ve milli bir yapay zeka ekosistemi için çalışmalar yapmalarını beklediklerini belirtti.
“Ben bu konuda umutluyum” dedi.
