Suriye’deki Çatışmaların Merkezinde Dürziler: Kimdirler ve Hangi Dine Mensupturlar?
Süveyda vilayetinde Dürzi gruplar ve Bedevi aşiretleri arasında yaşanan çatışmalar sonucunda birçok kişi hayatını kaybetti. Şam yönetimi, bölgedeki istikrarı sağlamak amacıyla çok sayıda güvenlik gücü sevk ettiğini duyurdu. Dürzilere siyasi ve askeri destek veren İsrail ise bölgede tankları hedef aldığını bildirdi. Bu gelişmeler ışığında, “Dürziler kimdir?” sorusu gündemin önemli maddelerinden biri haline geldi.
Dürziler, 11. yüzyılda Mısır’daki Fâtımî halifesi Hakim Biemrillah döneminde ortaya çıkan ve İslamiyet’ten türemiş olan, kendine özgü dini inançlarıyla bilinen bir topluluktur. Adlarını, bu öğretiyi yaymaya çalışan Hamza bin Ali’nin öğrencisi Muhammed ed-Dürzî‘den alırlar. Ancak ilginç bir şekilde, Dürzîler Muhammed ed-Dürzî’yi resmi kurucu olarak tanımazlar ve öğretilerini Hamza bin Ali’ye dayandırırlar.
Dürzilerin Dini İnancı Nasıldır?
Dürzilik, İslam’ın Şii mezhebine bağlı İsmaililik kolundan türemiş olup zamanla kendi içinde felsefi, mistik ve batıni unsurlar taşıyan, tamamen farklı ve gizemli bir yapıya dönüşmüştür. İnançları genellikle “gizli din” olarak adlandırılır; çünkü öğretileri yalnızca topluluk içindeki inisiye olmuş kişilere açıklanır.
Suriye’deki Dürziler Hangi Dine Mensuptur?
Suriye’deki Dürziler, Dürzilik adı verilen kendine özgü dini inanca sahiptir. Resmi anlamda Müslüman olarak kabul edilseler de, Dürzilik ne Sünni ne de Şii mezhepleriyle tam olarak örtüşen bağımsız ve ezoterik bir inanç sistemidir. Dürziler, Allah’a inanmakla birlikte reenkarnasyon (ruh göçü), gizli bilgiye erişim ve sembolik ibadet anlayışları gibi kendilerine has dini görüşlere sahiptir.
Dürziler, Suriye’nin güneybatısında, özellikle Suveyda (Süveyda) bölgesinde yoğunlaşmıştır. Bu bölge, Dürzilerin tarihsel merkezlerinden biri olan “Cebel el-Dürz” (Dürzi Dağları) olarak da bilinir. Suriye iç savaşında tarafsız kalmaya çalışan Dürziler, zaman zaman bulundukları bölgeleri korumak için yerel silahlı savunma birlikleri oluşturmuşlardır.
Dürzilerin Liderleri Kimlerdir?
Dürzilerin günümüzde üç ruhani lideri bulunmaktadır: Şeyh Hikmet el-Hicri, Şeyh Hamud el-Hanavi ve Şeyh Yusuf Carbu. Ayrıca, en önemli Dürzi askeri liderler arasında Laith Al-Balaous ve Süleyman Abdülbaki yer almaktadır.
Dürzilerin çoğu, eski Suriye lideri Beşar Esad’a karşı bir ayaklanma başlatmamış ve iç savaşa dahil olmamaya özen göstermiştir.
Dürzilerin Öne Çıkan Özellikleri
Dürzilerin dini ritüelleri ve kutsal metinleri yalnızca belirli üyeler tarafından bilinmektedir. Bu nedenle, Dürziliğin inanç detayları dış dünyaya kapalıdır. Dürziler, ruhun ölümden sonra başka bir bedende tekrar dünyaya geldiğine inanır ve güçlü aile bağlarına ile iç toplumsal dayanışmaya büyük önem verirler. Ayrıca, Dürziler yalnızca kendi cemaatlerinden kişilerle evlenebilirler.
