Şubat Ayında Bütçe Açığı Devam Ediyor
Hazine ve Maliye Bakanlığı, şubat ayına ait bütçe uygulama sonuçlarını kamuoyuna duyurdu.
Verilere göre, şubat ayında bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %34,9 artış göstererek 723 milyar 425 milyon liraya ulaşırken, bütçe giderleri %49,8 artışla 1 trilyon 33 milyar 517 milyon liraya yükseldi.
Ocak-şubat döneminde bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre %42,2 artarak 1 trilyon 640 milyar 508 milyon liraya, bütçe giderleri ise %43,3 artışla 2 trilyon 89 milyar 859 milyon liraya çıktı.
Merkezi yönetim bütçesi, şubat ayında 310 milyar 92 milyon lira, ocak-şubat döneminde ise 449 milyar 351 milyon lira açık verdi.
2024’te merkezi yönetim bütçe giderleri 689 milyar 905 milyon lira iken, bu yılın şubat ayında %49,8 artışla 1 trilyon 33 milyar 517 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2025 yılı için öngörülen 14 trilyon 731 milyar 14 milyon lira bütçe ödeneğinin %7’si kullanılmış oldu.
Geçen yıl şubat ayında 98 milyar 968 milyon lira olan faiz dışı açık, bu yılın aynı ayında 170 milyar 403 milyon lira olarak belirlendi.
Faiz hariç bütçe giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre %40,7 artarak 893 milyar 828 milyon liraya çıktı. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2024’te %6,5 iken, bu yıl %7 olarak hesaplandı.
Şubat ayında personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre %39,5 artarak 279 milyar 268 milyon lira oldu. Personel giderleri için bütçede öngörülen 3 trilyon 475 milyar 521 milyon lira ödeneğin %8’i kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, şubatta geçen yılın aynı dönemine göre %33,3 artışla 33 milyar 370 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 434 milyar 991 milyon lira ödeneğin %7,7’si kullanıldı.
Bu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 1 trilyon 23 milyar 745 milyon lira ödeneğin %5,9’u harcandı. Şubatta, %40,3 artışla 60 milyar 112 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.
Cari transferler ise şubatta geçen yılın aynı ayına göre %37,7 artarak 405 milyar 300 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 5 trilyon 813 milyar 438 milyon lira ödeneğin %7’si kullanıldı.
Şubatta 65 milyar 297 milyon lira sermaye gideri yapılırken, sermaye transferi 27 milyar 212 milyon lira olarak gerçekleşti. Borç verme giderleri ise 23 milyar 269 milyon lira oldu. Faiz giderleri ise geçen yılın aynı ayına göre %154,8 artışla 139 milyar 688 milyon lira olarak kaydedildi.
Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın şubat ayında 536 milyar 107 milyon lira iken, bu yılın aynı ayında %34,9 artarak 723 milyar 425 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre, bütçe gelirlerinin şubat ayı gerçekleşme oranı 2024’te %6,4 iken, geçen ay %5,7 olarak belirlendi.
Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay 2024’ün şubat ayına göre %44 artarak 584 milyar 958 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı 2024’te %5,5 iken, geçen ay %5,3 olarak tespit edildi.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirler, %2 artarak 97 milyar 222 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri ise 31 milyar 470 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 9 milyar 776 milyon lira olarak hesaplandı.
Vergi türleri itibarıyla şubatta geçen yılın aynı ayına göre gelir vergisi %89,2, dahilde alınan katma değer vergisi %45,6, özel tüketim vergisi %41,8, banka ve sigorta muameleleri vergisi %101,9, ithalde alınan katma değer vergisi %9,7, damga vergisi %51,5, harçlar %62,1 ve diğer vergiler tahsilatı %32,9 artarken, kurumlar vergisi %16,8 azaldı.
Merkezi yönetim bütçe giderleri, Ocak-Şubat 2024 döneminde 1 trilyon 457 milyar 873 milyon lira iken, bu yılın aynı döneminde %43,3 artışla 2 trilyon 89 milyar 859 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2025’te merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 14 trilyon 731 milyar 14 milyon lira ödeneğin %14,2’si kullanılmış oldu.
Faiz hariç bütçe giderleri, ocak-şubat döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla %39,4 artarak 1 trilyon 787 milyar 152 milyon liraya çıktı. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı %14 olarak hesaplandı.
Personel giderleri, söz konusu dönemde %38,7 artışla 638 milyar 421 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 3 trilyon 475 milyar 521 milyon lira ödeneğin %18,4’ü kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, bu dönemde geçen yılın aynı dönemine kıyasla %36,2 artarak 75 milyar 704 milyon lira yükseldi ve bütçede öngörülen 434 milyar 991 milyon lira ödeneğin %17,4’ü kullanılmış oldu.
Ocak-şubat döneminde mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 1 trilyon 23 milyar 745 milyon lira ödeneğin %10,4’ü harcandı. Bu dönemde %52,3 yükselişle 106 milyar 452 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.
Cari transferler %39,8 artarak, 809 milyar 502 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 5 trilyon 813 milyar 438 milyon lira ödeneğin %13,9’u kullanıldı.
Söz konusu dönemde 93 milyar 547 milyon lira sermaye gideri, 27 milyar 874 milyon lira sermaye transferi gerçekleştirilirken, borç verme giderleri 35 milyar 652 milyon lira olarak hesaplandı. Faiz giderleri ise %72,1 artarak, 302 milyar 707 milyon lira oldu.
Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın ocak-şubat döneminde 1 trilyon 153 milyar 356 milyon lira iken, bu yılın aynı döneminde %42,2 artışla 1 trilyon 640 milyar 508 milyon liraya çıktı. Bütçe tahminine göre, bütçe gelirlerinin ocak-şubat dönemi gerçekleşme oranı 2024’te %13,7 iken, bu yılın aynı döneminde %12,8’e geriledi.
Vergi gelirleri tahsilatı, söz konusu dönemde geçen yılın ocak-şubat dönemine göre %49,2 artarak, 1 trilyon 377 milyar 625 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise %12,4 olarak kaydedildi.
Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri de %9,8 artarak, 201 milyar 250 milyon liraya çıktı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 47 milyar 788 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 13 milyar 845 milyon lira olarak belirlendi.
Vergi türleri itibarıyla ocak-şubat döneminde geçen yılın aynı dönemine göre gelir vergisi %90,8, dahilde alınan katma değer vergisi %50, özel tüketim vergisi %39,9, banka ve sigorta muameleleri vergisi %101,5, ithalde alınan katma değer vergisi %16,7, damga vergisi %53,9, harçlar %54,1 ve diğer vergi gelirleri %43,9 artarken, kurumlar vergisi %18,6 azaldı.