KIDEM TAZMİNATI TAVANI AŞILABİLİR Mİ?
Bir KİT’te 34,5 yıl çalıştıktan sonra 8 Ocak 2025’te emekli oldum. Tavandan tazminatım ödendi. Toplu iş sözleşmemizin 46. maddesi şöyle: “İşçilerin kıdem tazminatları her hizmet yılı için 40 günlük ücreti tutarında hesap edilerek yasa hükümleri içinde ödenir. Ancak 01.03.1993 tarihinden sonra yeni işe girenler için yasal hükümler uygulanır.” Kıdem tazminatımı 40 gün üzerinden alabilmem için ne yapmalıyım? (Hakan Ö.)
SORULARINIZ İÇİN: [email protected]
Kıdem tazminatı, işçilerin en büyük güvencesidir. Geçmişte emekliye ayrılan işçiler, kıdem tazminatı ile bir ev alabilirken, günümüzde bu miktar çoğu zaman sadece çocuklarının evlenme harcamalarını karşılamaya yetiyor. Kıdem tazminatının giderek erimesi, tam da sorduğunuz soruyla ilgilidir.
Yasalara göre, kıdem tazminatı, işçinin aynı işverenin bir veya farklı iş yerlerinde çalıştığı her tam yıla karşılık 30 günlük son ücreti tutarında ödenir. Bu süre, bireysel veya toplu iş sözleşmeleriyle işçi lehine değiştirilebilir. Toplu iş sözleşmelerinde bu süre, 40 – 45 güne kadar çıkarılabilir.
Yine yasal düzenlemelere göre, toplu sözleşmelerle veya hizmet akitleriyle belirlenen kıdem tazminatlarının yıllık miktarı, en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek emeklilik ikramiyesini geçemez. Buna kıdem tazminatı tavanı denir.
2025 yılı ocak – haziran döneminde uygulanan kıdem tazminatı tavanı 46.655,43 TL‘dir. 1982 yılından önceki dönemde kıdem tazminatı tavanı 7,5 asgari ücret tutarında uygulanıyordu. O yasa hükmü bugün geçerli olsaydı, kıdem tazminatı tavanı 195 bin lira olacaktı.
Mevcut kıdem tazminatı tavanı üzerinden gidersek, çalıştığınız iş yerinde brüt ücreti 30.000 TL olan bir işçiye, iş yerindeki toplu sözleşme uyarınca 40 gün üzerinden 40.000 TL kıdem tazminatı ödenir. Ancak, aynı iş yerinde brüt ücreti 50.000 TL ile çalışan bir işçi, toplu sözleşmedeki 40 günlük ücret düzenlemesine rağmen, her tam yıl için alabileceği kıdem tazminatı 46.655,43 TL‘dir. Dolayısıyla, brüt maaşınızın ne olduğunu belirtmemiş olsanız da, sözleşmedeki 40 gün düzenlemesine rağmen her tam yıl için alabileceğiniz kıdem tazminatı, söz konusu tavanı aşamaz.
