ABD Başkanı Donald Trump‘ın gümrük vergilerine ilişkin aldığı kararlar, dünya ekonomileri üzerinde enflasyon ve resesyon ikilemini derinleştirmeye devam ediyor.
Geçtiğimiz cuma günü yayımlanan “Önce Amerika Yatırım Politikası” başlıklı genelgede, Çin bağlantılı şirketlerin ABD’de kritik sektörlerde yatırım yapmasının engellenmesi için Yabancı Yatırım Komitesi’nin denetimi dahil her türlü yasal aracın kullanılacağı vurgulandı.
Bu genelgede, Çin’in gıda kaynakları, tarım alanları, madenler, doğal kaynaklar gibi ABD’nin değerli mücevherleri olarak nitelendirilen yatırım alanlarına görünür ve gizli yollarla saldırdığı iddia edildi. Genelgede, “Çin, ABD şirketlerinin kendi ülkesindeki kritik altyapıyı devralmasına izin vermiyor; dolayısıyla ABD de Çin’in, kendi topraklarındaki kritik altyapıyı devralmasına müsaade etmemeli.” ifadeleri yer aldı.
Ek olarak, Amerikan şirketlerinin Çin’in askeri sanayi sektörüne yatırım yapmasının engellenmesi gerektiği belirtildi; zira Pekin yönetiminin, Amerikan sermayesinden yararlanarak ordusunu ve istihbaratını modernleştirdiği öne sürüldü.
Diğer yandan, Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesine yönelik atılan adımlar dikkatle izleniyor. Trump, Washington’da düzenlenen Muhafazakar Siyasi Eylem Konferansı’nda, Cumhuriyetçi seçmenlere son bir ay içinde yaptığı faaliyetleri aktardı. Savaşın bitirilmesi gerektiğinin altını çizen Trump, “Başkan Putin ile görüştüm ve bu işin bitmesi gerekiyor.” dedi.
Trump, yaklaşık üç yıldır devam eden savaşta ABD’nin Ukrayna’ya 350 milyar dolar harcadığını ifade etti. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, barış görüşmelerine Ukrayna’nın yanı sıra ABD, Rusya ve Avrupa ülkelerinin de katılması gerektiğini belirtti. Zelenskiy, Trump’ın belirttiği miktarda borçları olmadığını vurgulayarak, Ukrayna’nın ABD’den sadece 100 milyar dolar yardım aldığını ifade etti.
Makroekonomik verilere bakıldığında, ABD’de açıklanan son raporlara göre imalat sanayisi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), şubat ayında 0,4 puan artarak 51,6 seviyesine yükseldi. Ancak aynı dönemde hizmet sektörü PMI, 3,2 puan azalarak 49,7 ile 25 ayın en düşük seviyesine geriledi.
Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi, şubat ayında aşağı yönlü revize edilerek 64,7 seviyesine indi. Tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi 4,3’te sabit kalırken, uzun vadeli beklenti %3,2’den %3,5’e yükseldi.
Bu gelişmelerle birlikte, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,43, dolar endeksi ise %0,4 düşüşle 106,2 seviyesinde dengelendi. Cuma günü %0,1 düşüşle 2.935 dolardan kapanan altının ons fiyatı, şu anda %0,2 değer kazanarak 2.940 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı da 73,9 dolardan satılmakta.
New York Borsası’nda Cuma günü S&P 500 endeksi %1,71, Nasdaq endeksi %2,20 ve Dow Jones endeksi %1,69 değer kaybetti. Ancak ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni haftaya pozitif bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında Cuma günü karışık bir seyir gözlemlenirken, odak noktası Almanya’daki erken genel seçimler oldu. Almanya Seçim Kurulu, Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partilerinin %28,6 ile genel seçimi önde tamamladığını duyurdu. Aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisi, oy oranını 10,4 puan artırarak %20,8 ile ikinci sırada yer aldı. Sosyal Demokrat Parti (SPD) %16,4 ile üçüncü, Yeşiller Partisi ise %11,6 ile dördüncü sırada bulunuyor.
CDU/CSU’nun başbakan adayı Friedrich Merz, önceliğinin Avrupa’yı güçlendirmek olduğunu belirtti. Ancak analistler, Merz’in başbakanlık görevine başlayabilmesi için koalisyon görüşmelerinde diğer partileri ikna etmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Bugün Avro Bölgesi’nde açıklanacak ocak ayı tüketici enflasyonu da yakından takip ediliyor. Analistler, bu verilerin Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) gelecekteki politikalarını etkileyebileceğini ifade ediyor.
Cuma günü, Almanya’da DAX 40 endeksi %0,12 ve İngiltere’de FTSE 100 %0,04 değer kaybederken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi %0,45 ve Fransa’da CAC 40 endeksi %0,39 yükseldi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.
Asya piyasalarında ise satıcılı bir seyir izleniyor; Japonya’da tatil nedeniyle işlemler gerçekleşmiyor. Dün, Çin Ticaret Bakanlığı, ABD’nin yayımladığı genelgeyi eleştirerek, Washington yönetimine ekonomik konuları siyasileştirmemesi çağrısında bulundu.
Ticaret Bakanlığı, ABD’nin yaklaşımının piyasa-dışı ve ayrımcı olduğunu belirtti. Genelgenin uygulanması halinde iki ülke arasındaki yatırım alışverişine zarar vereceği uyarısında bulundu.
Güney Kore’de Kospi %0,6, Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,3 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi %0,8 geriledi. Yurt içinde ise Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü %2,09 değer kaybederek 9.602,16 puandan tamamladı. Dolar/TL, %0,4 artışla 36,4475’ten kapandı ve bugün bankalararası piyasada 36,4320 seviyesinden işlem görmekte.
Borsa İstanbul, açığa satış işlemlerinde yukarı adım kuralının uygulanacağını duyurdu. Analistler, bugün yurt içinde kapasite kullanım oranı ve reel kesim güven endeksi, yurt dışında ise Almanya’da Ifo iş dünyası güven endeksi, Avro Bölgesi’nde enflasyon ve ABD’de Dallas Fed imalat sanayi endeksi verilerinin takip edileceğini belirtiyor.
Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.550 ve 9.500 puanın destek, 9.700 ve 9.800 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu vurguluyor.
