Portekiz Cumhurbaşkanı Marcelo De Sousa, dün Meclis’teki siyasi parti liderleriyle gerçekleştirdiği görüşmenin ardından, bugün Devlet Konseyi’ni toplayarak Meclis’in feshedilmesi ve 18 Mayıs’ta erken genel seçime gidilmesi kararını açıkladı. Bu karar, siyasi partilerin çoğunluğunun talebi doğrultusunda alındı.
AA’nın aktardığına göre, De Sousa, Başbakan Luís Montenegro hakkında ortaya atılan yolsuzluk iddialarının hükümetin düşmesini sağladığını belirtti. Bu durumu “beklenmedik ve alışılmadık bir gelişme” olarak nitelendiren De Sousa, “Portekiz’de bu durum, demokrasimizde ilk kez bu şekilde yaşandı. Sorun politikalarla değil, güvenilirlikle, yani başbakanlık görevini yürüten kişinin ahlakıyla ilgili bir çatışma.” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı, mevcut krizin seçim tartışmalarının önemli bir bölümünü oluşturacağını ifade ederek, siyasi partilere ekonomi, istihdam, enflasyon kontrolü, eşitsizlikler ve eğitim gibi Portekiz halkını ilgilendiren konulara odaklanmaları çağrısında bulundu.
Hükümetin düşmesine neden olan yolsuzluk iddiaları, Başbakan Montenegro’nun kurduğu ve siyasete girmeden önce hisselerini eşi ve çocuklarına devrettiği “Spinuviva” adlı aile şirketiyle bağlantılıydı. Bu durum, Portekiz’de 1974’teki demokrasiye geçişten bu yana yaşanan ikinci hükümetin güvenoyunda düşmesi olarak kaydedildi; ilki ise 48 yıl önce, 1977 yılında gerçekleşmişti.
Montenegro, daha önce aşırı sağcı Chega ve Portekiz Komünist Partisi (PCP) tarafından sunulan gensoruları Meclis’te başarıyla geçirmişti. Ancak, yaşanan siyasi kriz nedeniyle güvenoyuna gitmek zorunda kaldı. Meclisteki oylamada 230 milletvekilinden 142’si “hayır”, 88’i ise “evet” oyu vererek hükümetin düşmesine karar verdi.
Portekizliler, son üç yılda üçüncü kez sandığa gitmek zorunda kalacak. Son anketler, hükümetin yaşadığı kriz sonrası ana muhalefetteki Sosyalist Parti‘nin (PS) oylarını artırarak gelecek seçimde öne çıkacağına işaret ediyor.
AZINLIK HÜKÜMETİ YALNIZCA 1 YIL SÜRDÜ
Avrupa Birliği Konseyi Başkanı olan Antonio Costa, Kasım 2015’ten bu yana yürüttüğü başbakanlık görevinden, yolsuzluk soruşturmasında adı geçmesi nedeniyle Kasım 2023’te istifa etmişti. Bu süreçte, 10 Mart 2024’te bir kez daha erken genel seçim yapılmıştı.
Montenegro, yaklaşık 11 ay önce yapılan erken seçimlerin ardından, 80 milletvekiliyle PSD (78) ve Hristiyan Demokratların (2) oluşturduğu Demokratik İttifak (AD) ile azınlık hükümetini kurmuştu.
MONTENEGRO HAKKINDAKİ YOLSUZLUK İDDİALARI
Portekiz basınında yer alan haberlere göre, Montenegro’nun kurduğu ve 2022’de PSD başkanı seçildikten sonra hisselerini eşi ve iki çocuğuna devrettiği Spinuviva, ülkedeki birçok otel ve kumarhanenin imtiyazına sahip olan Solverde firmasıyla çeşitli işbirlikleri gerçekleştirdi. Ayrıca, Montenegro’nun 2018-2022 yılları arasında devletle kumarhane imtiyazları konusunda yürütülen müzakerelerde Solverde’nin yasal temsilcisi olduğu iddia ediliyor.
Solverde firması, çıkan haberlerin ardından 4 Mart’ta “şirketin ismini korumak” amacıyla Spinuviva ile olan sözleşmesini iptal ettiğini açıkladı.
