Küresel Piyasalarda Tarifelerin Etkisi: Belirsizlik ve İyimserlik Arasında Geçişkenlik
ABD yönetiminin tarifelere yönelik attığı adımlar, piyasalarda belirsizliğin artmasına neden olmaya devam ediyor. Ekonomistlerin gözleri, Trump’ın bazı ticaret ortaklarına uygulanan tarifeleri 90 gün süreyle askıya almasına rağmen, Çin ile süren ‘tarife düellosuna’ çevrildi.
Bu durum, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki çatışmanın olası sonuçlarına dair endişeleri artırırken, global enflasyonla mücadele eden yatırımcılar, güvenli liman arayışına yöneliyor.
Analistler, Trump’ın Çin dışındaki diğer ticaret ortakları için ek tarifeleri ertelemesinin, resesyon endişelerini hafifletmiş olabileceğini, fakat bu endişelerin tamamen giderilmediğini belirtiyor.
ABD’de enflasyonda yaşanan yavaşlama, tarifelerin uzun vadede etkilerinin hissedilebileceği yönünde uyarılar getiriyor. Nisan ayı için enflasyon tahminlerinin artması bekleniyor.
Çin ile Anlaşma Umudu
Son gelişmelerin ardından Beyaz Saray, Çin’e uygulanacak tarifelerin toplam oranının fentanil krizi dahil olmak üzere %145’e ulaştığını duyurdu. Trump, kabine toplantısında, “Çin ile ne olacağını göreceğiz, (onlarla) bir anlaşma yapabilmeyi çok isteriz” ifadelerini kullandı.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile doğrudan bir görüşme yapıp yapmayacağına dair net bir yanıt vermeyen Trump, Pekin ile iletişime her zaman açık olduklarını vurguladı.
Enflasyon Verileri ve Ekonomik Göstergeler
ABD’nin tarife politikalarının enflasyonist baskıları artıracağına dair endişeler sürerken, son açıklanan verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) mart ayında aylık %0,1 azaldı ve yıllık %2,4 ile beklentilerin altında kaldı. Bu durum, Mayıs 2020’den bu yana aylık bazda ilk azalış olarak kaydedildi.
ABD federal hükümetinin bütçe açığı, mart ayında geçen yılın aynı ayına göre %32 azalarak 161 milyar dolara geriledi.
ABD Merkez Bankası (Fed) yetkilileri de gelişmeleri yakından takip ediyor. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, tarifelerin stagflasyonist bir şok etkisi yarattığını belirtirken, Dallas Fed Başkanı Lorie Logan, yüksek tarifelerin işsizlik ve enflasyonu artıracağını ifade etti.
Para piyasalarında, Fed’in yıl içinde toplamda 4 faiz indirimine gideceği öngörüleri güçleniyor. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,44’e yükselirken, 2 yıllık ve 5 yıllık tahvil faizlerinde düşüş gözlemlendi.
Döviz Kurları ve Piyasa Tepkileri
ABD’deki büyüme endişeleri ve enflasyonun yeniden yükseleceği yönündeki kaygılar, dolar endeksinde gerilemeye yol açarken, güvenli liman olarak görülen Japon Yeni ve İsviçre Frangı</b'na yönelim arttı. Dolar/yen paritesi %1 değer kaybıyla 143,1'e gerileyerek Eylül 2024'ten bu yana en düşük seviyesine ulaştı.
Dolar endeksi de Temmuz 2023’ten beri ilk kez 100’ün altını test etti ve şu an %0,3 düşüşle 100,1 seviyesinde bulunuyor. Altın ise güvenli liman özelliğiyle rekor seviyelerde işlem görmeye devam ediyor.
New York Borsası’nda S&P 500 %3,46, Nasdaq %4,31 ve Dow Jones %2,50 değer kaybetti. Ancak, endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif bir seyirle başladı.
Avrupa Borsalarından İyimserlik Sinyalleri
Avrupa borsaları, tarifelerin ertelenmesiyle ilgili haberler ışığında iyimser bir hava yakaladı. Bugün, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde‘ın konuşmasına odaklanıldı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Trump’ın tarifeleri askıya alma kararını takiben “Müzakerelere bir şans vermek istiyoruz” açıklamasında bulundu. AB ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasındaki serbest ticaret anlaşması müzakereleri de yatırımcı iştahını artırdı.
Dün, Avrupa borsalarında DAX 40 %4,53, CAC 40 %3,83, FTSE 100 %3,04 ve FTSE MIB 30 %4,72 değer kazandı.
Asya Piyasalarında Gelişmeler
Asya borsalarında karışık bir seyir gözlemlenirken, ABD-Çin tarife müzakereleri yakından takip ediliyor. Japonya hükümeti, ABD’nin tarifeleri durdurma kararını “olumlu bir gelişme” olarak değerlendirdi. Nikkei 225 endeksi %4,3 gerilerken, Hong Kong’da Hang Seng %0,9 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,3 yükseldi.
Türkiye’de Ekonomik Durum
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, %0,68 artışla 9.338,58 puandan kapandı. Dolar/TL ise %0,1 düşüşle 37,9200 seviyesinden işlem gördü.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yurt içinde yaşanan ekonomik dalgalanmaların büyüme üzerindeki risklerine dikkat çekerek, “Enflasyonu düşürmeyi başaracağız” dedi. Petrol fiyatlarının 65 doların altında kalmasının enflasyon üzerindeki etkilerine dair değerlendirmelerde bulundu.
Bugün yurt içinde TCMB piyasa katılımcıları anketi, yurt dışında ise ABD Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve Avrupa’daki enflasyon verileri takip edilecek.
