Küresel piyasalarda, dünya ekonomilerinin çoğunda enflasyonla mücadele devam ederken, ABD yönetiminin karşılıklılık esasına dayalı tarifeleri açıklaması, önümüzdeki dönem için durgunluk endişelerini artırıyor.
ABD’nin önemli ticaret ortaklarıyla yaşadığı sorunlar, ticaret savaşlarının derinleşeceği kaygılarını besliyor. Bu durum, küresel büyüme ve enflasyon üzerindeki belirsizlikleri artırarak, piyasalarda dalgalanmalara yol açıyor.
Tarifeler üzerinden yaşanan bu gerilim, ABD’de enflasyonist baskıların artacağı yönündeki endişeleri beraberinde getiriyor. Fed‘in enflasyon-resesyon ikilemi arasında politika belirlemesi zorlaşırken, bu durum analistlerin dikkatini çekiyor.
Fed Başkanı Powell‘ın bugün yapacağı konuşmanın önemi daha da artarken, analistler, Powell’ın açıklamalarının piyasaların yönü üzerinde belirleyici olacağını öngörüyor.
Para piyasalarındaki fiyatlamalar, Fed’in haziran ayında faiz indirimine gitme ihtimalinin %83 olarak değerlendirildiğini gösteriyor. Tarifelerin ekonomiyi olumsuz etkileyebileceği kaygıları, bankanın yıl sonuna kadar toplamda 3 faiz indirimi yapacağına dair beklentilerin güçlenmesine neden oldu.
Trump, Air Force One’da yaptığı açıklamada, ABD’nin ticaret ortaklarına uyguladığı tarifelerin piyasalarda “sert düşüş” beklenebileceğini ifade etti. New York borsasında yaşanan sert düşüşü değerlendirirken, “Piyasalar patlayacak, borsa patlayacak” dedi.
ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, tarifelere yönelik muafiyet uygulanmayacağını belirterek, ülkelerin misilleme yapmasının etkili olmayacağını düşündüğünü kaydetti. Lutnick, diğer ülkelerin engelleri düzeltmesi durumunda Trump’ın tarifeleri müzakere edebileceğini belirtti.
Fed Başkan Yardımcısı Philip Jefferson, enflasyondaki ilerlemeye bağlı olarak mevcut sıkı politikayı uzun süre koruyabileceklerini veya gevşetebileceklerini açıkladı. Jefferson, bu yıl iş gücü piyasasında ılımlı bir yumuşama beklediğini ifade etti.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook, tarifelere ilişkin belirsizliğin ekonominin zayıflamasına yol açabileceğini söyledi. Belirsizliğin azalması ve enflasyonun gevşemesi durumunda faiz indirimlerinin daha kolay hale geleceğini belirtti.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, ABD’nin açıkladığı tarifelerin makroekonomik etkilerini değerlendirdiklerini ve bu tarifelerin büyümenin yavaşladığı bir dönemde küresel ekonomik görünüm açısından önemli bir risk oluşturduğunu bildirdi.
Tarife açıklamaları sonrası, küresel tedarik zincirlerine sahip şirketlerin hisselerinde dikkat çekici düşüşler yaşandı. Örneğin, Apple‘ın hisseleri %9, Nike‘ın hisseleri ise %14 değer kaybetti. İthal ürün satışına dayalı perakendecilerden Five Below‘un hisseleri yaklaşık %28, Dollar Tree ise %13 geriledi.
Yatırımcıların endişeleri, güvenli liman olarak görülen tahvillere olan talebin artmasına yol açtı. Dün, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 40 baz puan gerileyerek %3,98 seviyesine düştü.
Küresel belirsizlikler ve merkez bankalarının alımları, altının ons fiyatını rekor seviyeye taşıdı. Ancak, Trump’ın tarifeleri açıklamasının ardından altın fiyatı %0,6 azalışla 3,114 dolara geriledi. Şu anda ise %0,3 düşüşle 3,104 dolardan işlem görmekte.
Dolar endeksi de Ekim 2024’ten bu yana en düşük seviyeye inerek 101,3’e geriledi. Brent petrolün varili ise %0,8 azalarak 69,1 dolardan satılıyor. New York Borsası’nda S&P 500 %4,84, Nasdaq %5,97 ve Dow Jones %3,98 değer kaybetti.
Avrupa borsaları da negatif bir seyir izlerken, Trump’ın tarifeleriyle ilgili haber akışı dikkatle takip ediliyor. Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bu tarifelerin küresel ekonomiye büyük zarar vereceğini belirtti.
Analistler, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz indirimlerinde izleyeceği yol haritasının yatırımcıların dikkatinde olduğunu ifade ediyor. Almanya’da DAX 40 %3,01, Fransa’da CAC 40 %3,31, İngiltere’de FTSE 100 %1,55 ve İtalya’da FTSE MIB 30 %3,6 değer kaybetti.
Asya borsalarında da satış ağırlıklı bir seyir gözlemlenirken, Japonya Merkez Bankası’nın başkan yardımcısı, enflasyon hedeflerine ulaşma ihtimalinin artması halinde faiz artırımlarının devam edeceğini söyledi.
Bugün yurt içinde açıklanan verilere göre, Japonya’da hanehalkı harcamaları yıllık bazda %0,5 azaldı. Güney Kore’de ise Cumhurbaşkanı Yoon Suk Yeol‘un azline karar verildi. Yurt içinde, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi %0,41 değer kaybederek 9,484.26 puandan kapandı.
Bugün yurt içinde reel efektif döviz kuru, yurt dışında ise Fed Başkanı Powell’ın açıklamaları, ABD’de açıklanacak istihdam raporundaki tarım dışı istihdam verisi ve Almanya’da fabrika siparişleri takip edilecek. Teknik açıdan BIST 100 endeksinin 9,400 ve 9,300 seviyeleri destek, 9,600 ve 9,700 puanı ise direnç konumunda değerlendiriliyor.
