ABD Başkanı Donald Trump’ın ekonomi ve ticaret politikaları, dünya genelinde belirsizlik yaratmaya devam ediyor. Ülkelerden gelebilecek olası misillemeler, piyasalardaki risk algısının yüksek kalmasına neden oluyor.
Trump’ın otomobil endüstrisine yönelik tarife kararına birçok ülkeden tepki geldi. Avrupa Birliği (AB), ABD’nin ithal otomobillere yönelik yeni tarifeleri hakkında alınacak önlemler üzerinde çalıştığını bildirdi.
ABD Merkez Bankası (Fed) yetkilileri, sözle yönlendirme yaparak piyasaları şekillendirmeye devam ediyor. Boston Fed Başkanı Susan Collins, Trump yönetiminin getirdiği tarifelerin ABD’deki enflasyonu hızlandıracağını ancak bu etkinin ne kadar kalıcı olacağının belirsiz olduğunu ifade etti. Collins, “Yakın vadede gümrük vergilerinin enflasyonu artırması kaçınılmaz görünüyor.” dedi.
Enflasyonist baskının uzun süreli olma riski olduğuna dikkat çeken Collins, fiyatların ne ölçüde etkileneceğinin, tarifelerden etkilenen ülkelerin tepkilerine ve alınan önlemlere bağlı olduğunu belirtti.
Richmond Fed Başkanı Tom Barkin, Trump yönetiminin ithal otomobillere getirdiği yüzde 25’lik verginin tamamının tüketicilere yansıyacağını düşünmediğini dile getirdi. Ancak, şirketlerin fiyatlandırma ve kar marjları konusunda zor kararlar almak zorunda kalacağını vurguladı.
Bu gelişmeler ışığında, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in yılın ilk faiz indirimini Temmuz ayında yapacağı ihtimali yüzde 86’ya yükseldi. Bankanın yıl genelinde toplamda 2 faiz indirimi yapacağı öngörülüyor.
Makroekonomik veriler de dikkat çekiyor. ABD ekonomisinin geçen yılın son çeyreğine ilişkin büyüme oranı yukarı yönlü revize edildi. Buna göre, ABD ekonomisi, 2024’ün dördüncü çeyreğinde yüzde 2,4 ile tahminlerin üzerinde büyüme kaydetti.
Kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksindeki artış ise yüzde 2,4 olarak gerçekleşti. Geçen yılın üçüncü çeyreğinde bu endeks yüzde 1,5 artmıştı.
Buna ek olarak, gıda ve enerji harcamaları hariç tutulan çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi, yüzde 2,7’den yüzde 2,6’ya revize edildi. Söz konusu endeks bir önceki çeyrekte yüzde 2,2 artmıştı.
Analistler, Fed’in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksinin bugün açıklanacak Şubat ayı sonuçlarının ABD’deki ekonomik gidişat ve enflasyonla mücadele sürecine dair daha fazla bilgi vereceğini kaydediyor.
Dün, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,40’a kadar yükseldi ve yeni günde yüzde 4,35’te dengelendi. Altının ons fiyatı, 3 bin 77 dolarla rekor seviyeyi test etmesinin ardından, şu sıralarda yüzde 0,6 artışla 3 bin 74 dolardan işlem görüyor.
Dolar endeksi yüzde 0,1 artışla 104,4 seviyesinde yer alırken, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,2 azalışla 73,1 dolardan satılıyor.
New York Borsası’nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 0,33, Nasdaq endeksi yüzde 0,53 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,37 değer kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.
Avrupa borsaları, İtalya hariç, negatif bir seyir izlerken, Trump tarifelerinin etkilerine dair belirsizlik bölge pay piyasalarında satış baskısı oluşturdu.
Rusya-Ukrayna Savaşı ile ilgili gelişmeler de takip edilmeye devam ediyor. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Ukrayna’ya uzun ve kısa vadeli mali ve askeri yardımlar sağlanırken, Rusya’ya yönelik yaptırımların devam edeceğini belirtti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesinin toprak bütünlüğü ve bağımsızlığından vazgeçmeyeceklerini vurguladı.
Dün Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,70, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,51 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,27 değer kaybederken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,10 yükseldi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.
Asya borsaları, tarifelerin oluşturduğu riskler ve makroekonomik verilerden gelen sinyallerle satış ağırlıklı bir seyir izliyor. Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba, istihdamı ABD’nin otomobil tarifelerinden koruma sözü verdi.
Ishiba, bahsedilen tarifelerin Japon ekonomisine önemli bir etkisi olacağını belirterek, sektörleri ve istihdamı korumak için önlem alma taahhüdünde bulundu. “ABD’nin Japonya’ya bu kadar yüksek tarifeler uygulaması, kendisi için yararlı olmayacağını anlamasını sağlamak için en etkili yolu düşünüyoruz.” dedi.
Öte yandan, Japonya Merkez Bankası (BoJ) 18-19 Mart’ta gerçekleştirilen Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı tutanaklarını yayımladı. Politika metninde, Japonya ekonomisinin bazı alanlardaki zayıf eğilimlere rağmen kademeli olarak toparlandığı ve gelecek dönemde potansiyelin üzerinde bir büyüme kaydetmesinin beklendiği ifade edildi.
Metinde, ABD yönetiminin politikalarının küresel ekonomi ile uluslararası finans ve sermaye piyasalarına etkilerinin yakından izlendiği vurgulandı. Ayrıca, ülke ekonomisinin ve fiyatların yüzde 0,5’lik faiz oranına nasıl tepki vereceği değerlendirilecektir.
Bugün açıklanan verilere göre, Japonya’da yıllık Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) martta yüzde 2,9 artarken, çekirdek TÜFE’de artış aynı dönemde yüzde 2,4 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Yurt içinde ise, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,38 değer kaybederek 9.612,84 puandan tamamladı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu’nun (PPK) 20 Mart’taki ara toplantısına ilişkin özet yayımlandı. Özette, “Finansal varlık fiyatlarındaki oynaklığın azalmasına yönelik olarak alınan proaktif önlemlerin enflasyon görünümü üzerindeki yukarı yönlü riskleri sınırlaması amaçlanmaktadır.” ifadesine yer verildi.
Ayrıca, enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası duruşunun sıkılaştırılacağı da belirtildi.
Öte yandan, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), bu hafta uluslararası çapta hizmet veren İngiliz devi Barclays Bank PLC‘nin yüzde 100’üne sahip olacağı Barclays Menkul Değerler AŞ unvanlı yeni bir aracı kurumun kuruluşuna izin verdi.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 azalışla 37,9560’tan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında bir önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 38,0170 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde ekonomik güven endeksi, yurt dışında ise ABD’de kişisel tüketim harcamaları (PCE), Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi, İngiltere’de büyüme ve Almanya’da işsizlik oranının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.600 ve 9.500 puanın destek, 9.750 ve 9.850 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu ifade etti.
