Güney Kore Devlet Başkanı Yoon’un Görevden Alınması
Güney Kore Anayasa Mahkemesi, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol‘un sıkıyönetim ilanının anayasada belirtilen “ulusal kriz” koşullarını karşılamadığına, bu nedenle anayasa ihlali olduğuna hükmetti.
Ajansların aktardığına göre; Mahkeme, Yoon’un sıkıyönetim ilanının ardından, kararın reddedilmesini önlemek amacıyla Ulusal Meclise asker yollayarak kanunları ihlal ettiğini belirtti.
Anayasa Mahkemesi, Ulusal Meclisin azil istemini kabul ederek Yoon’un sıkıyönetim ilanı nedeniyle görevden alınmasını onayladı.
Azil kararının hemen ardından Yoon görevden alındı ve ülke, 60 gün içinde yeni bir devlet başkanlığı seçimi yapma sürecine girecek.
Yoon, 3 Aralık 2024 gecesi televizyonda yaptığı bir konuşmada, muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karıştığı gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etti; ancak meclis oylaması ve Bakanlar Kurulu onayı ile bu karar geri alındı.
Ulusal Meclis, 14 Aralık 2024’te gerçekleştirdiği oylama ile Yoon’un azlini talep etti ve Anayasa Mahkemesinin vereceği karara dek Yoon geçici olarak görevden uzaklaştırıldı.
Azil davası dışında, sıkıyönetim ilanı ile ilgili yürütülen adli soruşturma kapsamında Yoon, 15 Ocak tarihinde gözaltına alınarak, ülkenin tarihinde gözaltına alınan ilk devlet başkanı unvanını aldı.
Seul Batı Bölge Mahkemesi, Yoon’u “ayaklanmaya liderlik etmek” ve “görevi kötüye kullanmak” suçlamalarıyla 19 Ocak’ta tutukladı. Güney Kore Savcılığı, 26 Ocak’ta bu suçlamalarla Yoon hakkında iddianame hazırladı.
Seul Merkez Bölge Mahkemesi, tutukluluğu iptal ederek Yoon’un fiziksel gözaltı olmadan yargılanmasına izin verdi ve Yoon, 8 Mart tarihinde serbest bırakıldı.
AZİL SÜRECİ
Güney Kore’de bir devlet başkanının görevden alınabilmesi için Ulusal Meclise sunulan azil önergesinin, meclisin üçte iki çoğunluğu tarafından onaylanması gerekmektedir. Diğer siyasilerin azli için ise salt çoğunluk yeterli olmaktadır.
Azil oylamasının ardından azil istemi, Anayasa Mahkemesine intikal eder. Mahkeme, duruşmalar düzenleyerek kanıtları değerlendirir ve azil istemini onaylamak veya reddetmek için 6 ay süreye sahiptir. Mahkemede görev yapan 9 yargıçtan 6’sının onay vermesi halinde lider görevden alınır. Şu anda mahkemede 8 yargıç bulunmaktadır.
Güney Kore Ulusal Meclisinin 14 Aralık’taki oylamasında nitelikli çoğunluk sağlanarak Yoon’un azli talep edilmiştir.
Anayasa Mahkemesi, yargılamanın ardından Yoon’un azline karar verdikten sonra, Yoon, 2017’de azledilen eski Devlet Başkanı Park Geun-hye‘nin ardından bu şekilde görevden alınan ikinci devlet başkanı oldu.