Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında önemli adımlar atarak, kira ve ücret gelirleri ile ticari, zirai ve serbest meslek kazançlarıyla ilgili mükelleflere yönelik çeşitli çalışmalar yürüttü.
Başkanlık, 1 Mart itibarıyla mükelleflere SMS göndererek, 2024 yılına ait gelir beyan döneminin başladığını ve beyanname işlemlerinin elektronik ortamda gerçekleştirilebileceğini hatırlattı. Bu süreçte, beyanname vermesi gereken yaklaşık 1,7 milyon mükellef ve ticari, zirai ve serbest meslek kazancı olan 2,9 milyon kişi bilgilendirildi.
Avukat, doktor, mimar ve mühendis gibi serbest meslek sahiplerine yönelik geçmiş yıllara ait analizler doğrultusunda hatırlatmalarda bulunuldu. Gelirlerin tam ve doğru bir şekilde beyan edilmesi gerektiği, eksik ya da hatalı beyanlar için cezai işlemler uygulanacağı belirtildi.
SMS ile bilgilendirilen mükelleflerden beyanname vermeyenler için beyan dönemi içinde üç kez hatırlatma yapılması planlandı.
Bu çalışmalar sonucunda, Hazır Beyan Sistemi üzerinden verilen beyanname sayısı ile matrah ve tahakkuk eden vergi miktarında tarihi rekorlar kırıldı. 1 Mart-7 Nisan tarihleri arasında beyanname veren mükellef sayısı 2 milyon 248 bine ulaşırken, bu kişiler tarafından beyan edilen matrah 857,6 milyar lira, hesaplanan vergi ise 267,3 milyar lira</b oldu. Geçen yıla göre beyanname sayısında %24, matrah ve hesaplanan vergide ise sırasıyla %115 ve %111 artış kaydedildi.
Bu yıl ayrıca 473 bin mükellef, ilk kez kira, ücret, menkul sermaye iradı gibi kazançlar için mükellefiyet tesis ettirerek beyanname verdi, bu da önceki yıllara göre en yüksek düzey olarak kaydedildi.
Ticari, zirai ve serbest meslek kazancı olan mükellefler tarafından ise 2 milyon 747 bin beyanname verilerek, geçen yıla göre %90 artışla 512,9 milyar lira matrah ve %90 artışla 143,7 milyar lira vergi beyan edildi.
Böylece, 2023 yılına ait kazançlara yönelik toplam 4 milyon 995 bin beyanname verilerek, şimdiye kadarki en yüksek sayıda beyanname kaydedilmiş oldu. Toplam beyan edilen matrah 1 trilyon 370 milyar 500 milyon lira, hesaplanan vergi ise 411 milyar lira olarak belirlendi.
GİB, beyan döneminin sona ermesinin ardından, 2024 yılında gelir elde eden ancak beyanname vermeyen mükellefleri tespit etmek için çalışmalara başladı. Bu mükelleflerin bilgileri, cezalı işlem uygulanmak üzere vergi dairelerine iletilecek.
İlgili mükellefler, vergi dairesinden yazı gelmeden Vergi Usul Kanunu‘nun pişmanlık hükümlerinden yararlanarak beyanname verebiliyor. Pişmanlıkla yapılan beyanlarda vergi ziyaı cezası uygulanmıyor.
Bu beyannameler, Hazır Beyan Sistemi aracılığıyla internetten verilebiliyor ve vergi ödemeleri de bu sistem üzerinden banka veya kredi kartıyla gerçekleştirilebiliyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kayıt dışı ekonomiyle mücadele çerçevesinde yapılan çalışmaların olumlu sonuçlar verdiğini belirtti. Şimşek, “Son bir yılda yapılan bilgilendirme ve denetimler sonucu 2023 ve 2024 vergi dönemlerine ilişkin beyanname veren mükellef sayısında 826 bin 169 artış yaşandı” dedi.
Kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin devam edeceğini vurgulayan Şimşek, “Kazançlarını doğru ve zamanında beyan eden mükelleflere teşekkür ediyorum. Gelirlerini zamanında beyan etmeyen mükelleflerimizin, vergi daireleri harekete geçmeden pişmanlıkla beyanname verebileceğini hatırlatmak isterim. Bu süreçte mükellef hizmetleri ve saha çalışmalarıyla bu sonuçların elde edilmesinde katkı sağlayan Gelir İdaresi personelini de tebrik ediyorum.” şeklinde konuştu.
