Demiryollarında Yapay Zeka Dönemi Başlıyor
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, demiryollarında uygulanan yapay zeka tabanlı teknolojileri değerlendirdi. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’nın (TCDD) dijitalleşme yolunda attığı adımlar sayesinde demiryolu taşımacılığında önemli bir dönüşüm sağlandığını dile getiren Bakan Uraloğlu, “Türkiye’nin demiryolu ağını dijital çağın gereksinimlerine uyumlu hale getirmek için yerli ve milli çözümlerle yapay zeka entegrasyonunu hızlandırdık” ifadelerini kullandı.
OTOMATİK TREN MUAYENE İSTASYONU İLE YENİ BİR DÖNEM
Bakan Uraloğlu, TCDD ve TÜBİTAK iş birliğiyle geliştirilen Otomatik Tren Muayene İstasyonu (OTMİ) sisteminin demiryolu güvenliği ve bakım süreçlerinde devrim yarattığını belirtti. Uraloğlu, “Eskiden trenler, bakım atölyelerinde manuel kontrollerle incelenirken, artık OTMİ sayesinde hareket halindeyken tüm kritik bileşenleri analiz edilebiliyor. Yapay zeka tabanlı görüntü işleme ve sensör sistemleri ile donatılan bu sistem, trenin her bir parçasını detaylı bir şekilde tarayarak anlık veriler üretiyor.” dedi.
Bu teknoloji, tekerlek aşınmaları, fren disklerindeki hatalar, aks rulman sıcaklıkları ve yük dengesizlikleri gibi mekanik bileşenleri gerçek zamanlı olarak analiz ediyor. Uraloğlu, “Otomatik Tren Muayene İstasyonlarında yapay zeka algoritmaları, toplanan büyük veriyi değerlendirerek olası arızaları daha oluşmadan tespit ediyor ve bakım ekiplerine önleyici müdahaleler için erken uyarılar gönderiyor. Bu sayede beklenmedik arızaların önüne geçiliyor, bakım maliyetleri düşüyor ve tren sefer sürekliliği maksimum seviyeye çıkarılıyor. Ayrıca, Türkiye genelindeki demiryolu hatlarında uzaktan takip ve analiz imkânı sunarak bakım süreçlerini büyük ölçüde iyileştiriyoruz” şeklinde konuştu.
BAKIM SÜREÇLERİNDE YENİ YAKLAŞIMLAR
Demiryolu altyapısının sürekli izlenmesi ve bakım süreçlerinin daha etkin yönetilmesi amacıyla kestirimci bakım sistemlerinin de yaygınlaştırıldığını ifade eden Uraloğlu, “Özel sensörlerle donatılmış demiryolu araçları, raylardaki olası kırık ve çatlakları, çökmeleri ve elektrifikasyon sistemlerindeki kusurları önceden belirleyerek arızalar oluşmadan müdahale edilmesini sağlıyor. Bu sistem sayesinde, işletme sürekliliği artarken, maliyetler de önemli ölçüde düşürülüyor.” dedi.
YAPAY ZEKA DESTEKLİ GÜVENLİK ÇÖZÜMLERİ
Bakan Uraloğlu, demiryolu taşımacılığında güvenliğin en büyük önceliklerden biri olduğunu vurguladı. Yapay zeka destekli güvenlik çözümlerinin devreye alındığını belirten Uraloğlu, “Yapay zeka tabanlı analiz sistemleri makinistlerin yüz hareketlerini, göz kapaklarının kapanma süresini ve baş pozisyonunu takip ederek dikkat dağınıklığını tespit ediyor ve gerektiğinde uyarılar veriyor.” açıklamasında bulundu.
ERYAMAN İZLEME MERKEZİ’NDEKİ KONTROLLER
Demiryollarında güvenliği artırmak ve operasyonları kesintisiz bir şekilde yönetmek amacıyla devreye alınan Eryaman İzleme Merkezi, YHT hatlarını sürekli kontrol ediyor. Uraloğlu, “Bu merkezde, tüneller, köprüler, menfezler ve viyadükler gibi kritik altyapılar akıllı kameralar ve sensörler aracılığıyla 7/24 izleniyor.” dedi.
Eryaman İzleme Merkezi’nde analiz sistemleri sayesinde rüzgar, sel, deprem gibi doğal afetlerin anlık olarak taranarak risk değerlendirmesi yapıldığını kaydeden Uraloğlu, “Aynı zamanda, uzaktan izleme teknolojisiyle hatlarda herhangi bir olumsuzluk tespit edildiğinde ilgili ekipler hızla bilgilendiriliyor ve müdahale süresi en aza indiriliyor. Demiryolu altyapısı ve üstyapısında yer alan köprü, menfez ve tünel gibi yapıların durumu sürekli analiz edilerek, erken uyarı sistemleri aracılığıyla bakım süreçleri optimize ediliyor.” şeklinde konuştu.
GELECEĞİN DEMİRYOLU TEKNOLOJİLERİ
Demiryollarının geleceğine dair değerlendirmelerde bulunan Uraloğlu, otonom trenlerin ve yapay zeka tabanlı sinyalizasyon sistemlerinin önümüzdeki yıllarda yaygınlaşacağına dikkat çekti. Uraloğlu, “Yapay zeka destekli enerji yönetim sistemleri sayesinde, trenlerimiz en düşük enerji tüketimiyle maksimum verimlilik sağlayacak. Bu da hem karbon emisyonlarını azaltacak hem de işletme maliyetlerini düşürecek.” ifadelerini kullandı.
Son olarak, yolcu deneyimini artırmak amacıyla kişiselleştirilmiş hizmetlerin yapay zeka tabanlı sistemlerle destekleneceğini belirten Uraloğlu, “Akıllı asistanlar ve chatbot’lar, yolcuların ihtiyaçlarını analiz ederek en uygun seyahat planlarını sunacak. Yolcu konforu, dijitalleşme ile çok daha ileri bir noktaya taşınacak.” dedi.