Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ABD’nin uyguladığı “karşılıklı tarifeler” ile artırdığı gümrük vergileri dolayısıyla ticaret gerilimlerinin ve ekonomik belirsizliklerin tırmandığı bir dönemde, ülkesinin önemli ticaret ortaklarından Malezya‘ya, ekonomik ayrışmaya ve tedarik zincirlerinin kopmasına karşı birlikte direnme çağrısında bulundu.
Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan gelen açıklamaya göre, Devlet Başkanı Şi, Malezya ziyareti sırasında Başbakan Enver İbrahim ile bir araya geldi.
Şi, Malezya’nın Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) dönem başkanlığının ana temasının “kapsayıcılık ve sürdürülebilirlik” olmasının mevcut duruma dair derin bir anlayışa işaret ettiğini vurgulayarak, ABD’yi tarife politikası nedeniyle dolaylı bir şekilde eleştirdi.
Şi, Çin ve Malezya’nın jeopolitik cepheleşmeye, tek taraflılık ve korumacılık eğilimlerine karşı ortak bir duruş sergilemesi gerektiğini ifade ederek, “Çin, ekonomik ayrışmaya, tedarik zincirlerini koparmaya, yüksek çitli küçük bahçelere ve aşırı tarifelere karşı koymak için bölge ülkeleri ile iş birliği yapmaya hazırdır.” dedi.
Çin-ASEAN İşbirliği İçin Yeni Adımlar
Çin lideri, Çin-ASEAN Serbest Ticaret Anlaşması‘nı güncelleyen protokolün bir an önce imzalanmasını talep etti.
Şi’nin, ABD’nin ekonomik güvenlik gerekçesiyle işbirliğini sınırlama yaklaşımını ifade eden “yüksek çitli küçük bahçe” stratejisine yaptığı atıf dikkat çekti.
Yeni Liderlik Anlayışı
Başbakan Enver, Malezya’nın Çin’i önemli bir ortak olarak gördüğünü ve halkının Şi’nin liderliğine duyduğu saygıyı dile getirerek, “Devlet Başkanı Şi, yeni tip bir liderliğin örneğini veriyor. Ekonomik ilerleme, yatırım ve insanları yoksulluktan kurtarma konularında somut hedefler koyuyor. Bu denli vizyoner bir liderle karşılaşmak günümüzde oldukça zor,” ifadelerini kullandı.
Enver, Malezya’nın Çin ile stratejik işbirliğini derinleştirmeye ve siyasi güveni artırmaya hazır olduğunu belirterek, ikili ticaretin geliştirilmesi, Çinli şirketlerin Malezya’da yatırım yapması, dijital ekonomi, yeşil ekonomi ve yapay zeka gibi yükselen teknolojilerde iş birliğini artırma arzusunu vurguladı.
Liderlerin görüşmeleri sonrasında, iki ülke arasında Konfüçyüs ve İslam Uygarlıkları Diyaloğu, dijital ekonomi, hizmetler ticareti, “İki Ülke İki Park” projesi, ortak laboratuvarlar, yapay zeka, demir yolları, fikri mülkiyet hakları, tarım ürünleri ticareti, karşılıklı vize serbestisi ve dev pandaların korunması gibi 30’dan fazla işbirliği anlaşması imzalandı.
Ticaret Gerilimleri ve Sonuçları
Çin Devlet Başkanı Şi, ABD ile ticari gerilimlerin arttığı kritik bir dönemde bölgedeki önemli ticaret ortaklarına ziyaretler gerçekleştiriyor. Şi, Vietnam ve Malezya’nın ardından Kamboçya’yı da ziyaret edecek.
Şi’nin ziyaretleri, ABD Başkanı Trump‘ın “karşılıklı tarifeler” kapsamında gümrük vergileri artışını duyurmasının ardından yaşanan ticaret restleşmesiyle aynı zamana denk geliyor.
Çin, ABD’nin gümrük tarifelerine ilk tepki veren ülke olmuş ve benzer bir oranda karşılık vermişti. İki ülke arasındaki bu restleşme sonucunda, ABD, Çin’e uyguladığı gümrük tarifesini %145’e, Çin ise ABD’ye %125’e kadar çıkarmıştı.
Washington yönetimi, diğer ülkelere yönelik tarifeleri 90 gün ertelemeye karar verirken, Çin’e yönelik tarifelerin uygulamaya girdiği bildirildi.
Trump, daha sonra bazı teknoloji ürünlerinin ek vergilerden muaf tutulacağını açıkladı.
ABD, karşılıklı tarifeler kapsamında Malezya’ya da ek %24 gümrük vergisi getirmiştir.
