İhraç Edilen Gıda Ürünlerinde Sağlık Tehlikeleri: Yasaklı Maddeler ve Alerjenler
Türkiye’den ihraç edilen gıda ürünlerinde, yüksek miktarda **pestisit kalıntısı** tespit edilmesi nedeniyle iade edilen ürünlerin sayısında artış gözlemleniyor. 15 Ocak’ta Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun Gıda ve Yemler İçin Hızlı Alarm Sistemi (RASFF) portalında yayımlanan bilgilere göre, Türkiye’den Almanya’ya gönderilen kuru üzümlerde **E220 – kükürt dioksit** maddesi tespit edildi. Yetkililer, bu maddenin alerjen kategorisinde yer aldığını ve alerjileri veya intoleransları tetikleyebileceğini bildirdi.
726199 numaralı bildirimde yapılan testlerde, **E220 – kükürt dioksit** beyan edilmemiş alerjenler arasında yer alarak, ambalajlarda sırasıyla 547 ± 56, 601 ± 62 ve 598 ± 62 mg/kg – ppm olarak belirlendi.
(E220 – kükürt dioksit, gıda koruyucusu olarak ve fermente içeceklerin kaplarında kullanılmaktadır. Fırınlanmış ürünler, çaylar, çeşniler, deniz ürünleri, reçeller, jöleler, kurutulmuş meyveler, meyve suları, konserve sebzeler, dondurulmuş patates ve çorba karışımlarında sıkça rastlanır. Ancak bu madde, gıdalarda istenmeyen tat değişikliklerine ve bazı sağlık sorunlarına yol açabilir.)
İncirde Okratoksin A Tehlikesi
15 Ocak’ta yapılan bir diğer bildirimde, Türkiye’den İspanya’ya gönderilen incirlerde **Okratoksin A – mikotoksinler** tespit edildi.
(Okratoksin A, bazı küflerin tahıllar, baharatlar, kahve, kuru incir ve kuru üzüm gibi ürünlerde ürettiği toksik bir bileşiktir. Ayrıca, su hasarına uğramış evlerde ve ısıtma sistemlerinde de sıkça görülen bir kirletici maddedir.)
737254 numaralı bildirime göre, bu mikotoksinlerin maksimum miktarının 8 µg/kg – ppb olması gerekirken, yapılan testlerde incirlerde 21,55 µg/kg – ppb seviyelerine ulaşıldığı belirlendi.
Toz Biberde Yasaklı Madde Tespiti
13 Ocak’ta yayımlanan bildirimde, Türkiye’den Almanya’ya ihraç edilen kırmızı toz biberde **Etilen oksit – pestisit kalıntıları** belirlendi. 737254 numaralı bildirimde yapılan testlerde, toz biberde 0,076 +/- 0,038 mg/kg – ppm seviyesinde Etilen oksit tespit edildi.
(Etilen oksit, düşük sıcaklıklarda sterilizasyon sağlayan bir kimyasal gazdır ve gıda, tarım ve medikal sektörlerde kullanılır. Bakteri, mantar, küf ve diğer zararlı mikroorganizmaları yok etme özelliğine sahiptir.)
Türkiye’de Sınırlama Uygulandı
2023 yılı itibarıyla yapılan yönetmelik değişikliği ile Etilen oksidin gıdalarda kullanımına yönelik olarak, “Gıda katkı maddeleri karışımları dahil olmak üzere Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğinin EK-II ve EK-III’ünde belirtilen gıda katkı maddelerinde, kökeni ne olursa olsun, etilen oksidin 0,1 mg/kg’ın üzerinde kalıntısı bulunmamalıdır.” maddesi eklenmiştir. Ancak uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı’nın (IARC) araştırmalarının ardından, Avrupa ülkeleri bu maddenin gıda ve tarım ürünlerinde kullanımını yasaklamıştır.
Öte yandan, 13 Ocak’ta 737500 numaralı bildirime göre Türkiye’den Fransa’ya gönderilen bisküvilerde de **yabancı cisimler** tespit edilmiştir.
