Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’de silahlı grupların tek bir ordu altında toplanması ve meşru bir devlet organının silah taşıma yetkisine sahip olması gerektiğini vurgulayarak, “Türkiye’ye yakın 80 binden fazla silahlı unsur bulunuyor. Biz, bu gruplara ‘gidin milli orduya katılın’ dedik ve ülkede düzensizliğe izin vermemelerini istedik. Umarım güneydeki gruplar da bunu uygular,” dedi.
Güncel bölgesel ve küresel gelişmelere dair Asharq News televizyonuna değerlendirmelerde bulunan Fidan, yabancı güçlerin bölgeye aşırı müdahalesinin, belli devletlerin kendi çıkarları yerine başka ülkelerin çıkarlarını savunmasının Suriye’deki durumu olumsuz etkilediğini belirtti.
Yeni dönemde, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Katar, Mısır, Ürdün ve Irak gibi bölge ülkeleriyle işbirliği yaparak daha fazla istikrar sağlamayı hedeflediklerini ifade eden Fidan, “Önceki dönemde savaş, bölünme ve istikrarsızlık vardı. Bu coğrafyanın kaderi böyle olmamalı. Müslümanların, Arapların, Türklerin ve Farsların yaşadığı bölgede bir değişim olmalı. Bu değişimin başladığını düşünüyorum,” dedi.
Fidan, Suriye’deki yeni yönetimin Türkiye ile değil, diğer ülkelerle de koordinasyon arayışında olduğunu belirterek, Türkiye’nin Arap Birliği, Körfez ülkeleri, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Avrupa Birliği (AB) ve ABD ile Suriye’nin yeniden kalkınmasına yönelik neler yapılabileceğine odaklandığını söyledi.
Suudi Arabistan, BAE, Katar, Mısır, Türkiye ve Ürdün’ün bölgedeki büyük rolüne dikkat çeken Fidan, AB’nin de önemli bir rol oynadığını hatırlatarak, “Dün AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas’ı Ankara’da misafir ettik,” dedi.
Fidan, ABD’nin Suriye’ye yönelik yaptırımlarının bir kısmını kaldırdığını ve AB’nin de benzer bir adım atmasını beklediğini belirterek, Türkiye’nin ulaştırma, enerji ve sağlık alanlarında yardımlara nasıl başlanacağına dair bir koordinasyon mekanizması kurduğunu anlattı.
Suriye ile Türkiye arasında 911 kilometrelik bir sınır bulunduğunu hatırlatan Fidan, “Suriyeliler bizim kardeşlerimiz. Suriye’nin istikrarlı ve ekonomik olarak kalkınmış olması bizim için hayati öneme sahip. Türkiye’nin çabaları ve uluslararası ortaklarımızla yürüttüğümüz çalışmaların sonuç vereceğine inanıyorum,” dedi.
“Suriye’de Terörizme Yer Olmamalı”
Fidan, Suriye’deki yeni yönetimden beklentilerini şu şekilde sıraladı:
“Suriye’deki yeni yönetim, terörizme yer vermemeli. DEAŞ ve PKK gibi grupların etkisi ortadan kaldırılmalı. Ülkedeki azınlıklara iyi muamele edilmeli ve kapsayıcı bir hükümet kurulmalı. Ülkenin toprak bütünlüğü ve siyasi egemenliği sağlanmalı. Bu taleplerimizi Suriye yönetimine ilettik ve bu konularda uluslararası toplumla anlaştık.”
Fidan, Türkiye dahil hiçbir ülkenin yeni yönetime özel talepler iletmediğini vurgulayarak, Suriye halkının iyiliğini sağlayacak bir yönetim beklediklerini ifade etti.
“Suudi Arabistan ile Koordinasyon İçindeyiz”
Fidan, Suudi Arabistan ile Türkiye arasında Suriye konusundaki koordinasyonun artırıldığını belirterek, “Suudi Arabistan ile Türkiye’nin Suriye’deki yeni yönetimden beklentileri ve yapılması gerekenler konusunda hiçbir görüş ayrılığı yok,” dedi. Suudi Arabistan ile olan işbirliklerinin devam edeceğini vurguladı.
Fidan, Suriye’deki yeni yönetimin silahlı grupların tek bir ordu altında toplanmasını sağlaması gerektiğini belirterek, Türkiye’nin bu süreçte yapıcı rol oynadığını ifade etti.
“ABD ile Suriye Politikası Üzerinde Farklılıklar Var”
Fidan, ABD Başkanı Donald Trump‘ın göreve başlamasıyla birlikte Türkiye’nin ABD ile olan ilişkilerinin radikal değişikliklere uğrayacağını düşündüğünü belirtti. Suriye’deki Amerikan politikası üzerinde farklılıklar olduğunu kaydeden Fidan, “ABD’nin Suriye muhalefetine destek vermemesinin yarattığı sorunlar, Suriye’deki istikrarsızlığı artırdı,” dedi.
Fidan, Suriye’deki silahlı grupların tek bir ordu altında toplanmasının şart olduğunu belirterek, “Bu, modern devletlerin gereksinimidir. Birden fazla silahlı grup, iç savaşın zeminini oluşturur,” dedi.
“İsrail’in Suriye Politikası Provokatif”
Fidan, İsrail’in Suriye’deki politikalarının provokasyon olarak değerlendirildiğini belirterek, Suriye’deki yeni yönetimin “hiç kimse için tehdit olmayacak” dediğini hatırlattı. Bu noktada, bölge ülkelerinin ortak tutum sergilediğini vurguladı.
“Suriye’deki Etnik Gruplar Eşit Olmalı”
Fidan, Suriye’deki etnik grupların eşit vatandaş olarak yer alması gerektiğini belirterek, “Kürtler, Türkler, Yezidiler, Hristiyanlar, Araplar, Sünniler, Şiiler, Aleviler ve Nusayriler, kültürlerini yaşarken eşit haklara sahip olmalı,” dedi.
Fidan, Suriye’deki yeni yönetimin, PKK/YPG’ye silah bırakma çağrısı yapması gerektiğini ifade ederek, bu durumun Suriye’nin geleceği için kritik öneme sahip olduğunu vurguladı.
Suriye’deki şartların zamanla düzeldiğini ve dönüşlerin artacağını düşündüğünü belirten Fidan, Suriyeli sığınmacıların ülkelerine dönmesi için uygun ortamların sağlanması gerektiğini vurguladı.
“İki Devletli Çözüm Hayati”
İsrail ile Hamas arasında sağlanan ateşkesin, Filistin dramının sona ermesi için atılması gereken ilk adım olduğunu belirten Fidan, “İki devletli çözüm bir an önce hayata geçmelidir. Aksi takdirde, krizlerin devam etmesi kaçınılmazdır,” dedi.
Fotoğraf, AA tarafından servis edilmiştir, temsilidir.
