Avrupa Birliği (AB) Konseyi, Özbekistan’ın Semerkand şehrinde gerçekleştirilen Birinci AB-Orta Asya Zirvesi’nin sonuçlarını açıkladı. Ortak sonuç bildirisinde, tarafların değişen küresel ve bölgesel jeopolitik koşullar altında daha derin bir işbirliği için kararlılıklarını yineledikleri belirtildi. Bildiride, “AB ile Orta Asya arasındaki ilişkileri stratejik bir ortaklığa dönüştürme kararı aldık.” ifadeleri yer aldı.
Zirvede, Ukrayna’da hızlı, adil ve kalıcı bir barışa ulaşmanın önemine dikkat çekilirken, “giderek karmaşıklaşan bir dünyada” siber güvenlik, sınır güçlendirmeleri ve ortak güvenlik zorluklarının ele alınması konularında hazırlıklı olunduğu vurgulandı.
Ayrıca, Afganistan’ın demokratik, güvenli, istikrarlı ve müreffeh bir ülke haline gelmesi konusundaki ortak kararlılık da ifade edilerek, bu ülkenin halkına destek olma gerekliliği dile getirildi.
AB, Orta Asya’da bölgesel işbirliğini güçlendirmek, refahı ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak, enerji geçişini hızlandırmak, güvenliği artırmak ve bölgesel entegrasyonu destekleme taahhüdünde bulundu.
Ticaret ve Yatırım
Bildiride, Orta Asya ile AB arasındaki ticaret ve yatırım ilişkilerinin güçlendirilmesinin, ekonomik büyüme ile birlikte bölgesel ve uluslararası ticareti geliştirmek için hayati öneme sahip olduğu vurgulandı.
Stratejik diyaloğu ve sürdürülebilir ekonomik ortaklıkları teşvik etmek amacıyla düzenli ekonomik etkinliklerin gerçekleştirileceği ifade edildi. Kritik ham maddeler konusunda işbirliğinin artırılmasının, tedarik zincirlerinin güvenli, sürdürülebilir ve çeşitlendirilmesine katkı sağlayacağı belirtildi.
Bildiride, “AB ve Orta Asya, ekonomik büyüme ve bölgesel entegrasyonun motoru olarak sürdürülebilir ulaşım bağlantısını güçlendirme konusundaki taahhütlerini yeniden teyit ettiler.” değerlendirmesi yapıldı.
Trans-Hazar Ulaşım Koridoru ve Orta Koridor boyunca kritik altyapı projelerine yönelik Koordinasyon Platformu’nun desteklenmesiyle karşılıklı pazar erişiminin ve uzun vadeli işbirliğinin sağlanmasının önemine vurgu yapıldı. Bu projelerin başarılı bir şekilde hayata geçirilmesinin Güney Kafkasya’da barış ve istikrar ile mümkün olacağı ifade edildi.
Bildiride ayrıca, “İklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı ve kirliliğe karşı mücadele konularında anlaştık.” ifadesi yer aldı.
Orta Asya’nın kalkınması ve refahı için suyun öneminin altı çizilirken, Aral bölgesinin durumunun iyileştirilmesi için işbirliğinin güçlendirileceği kaydedildi. Zirveye, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in ev sahipliğinde, AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan Cumhurbaşkanları katıldı.
