Prof. Dr. Ercan Tutak: Sağlık Harcamalarımız Yetersiz
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Bebek Ölümlerini Araştırma Komisyonu, AK Parti Adıyaman Milletvekili İshak Şan başkanlığında toplandı. Toplantının başlangıcında konuşan Şan, “Yarın Ankara’da bir çalışma ziyareti gerçekleştirmeyi planlıyoruz. İlk önce Ankara İl Sağlık Müdürlüğü’ne giderek brifing alacağız. Ardından Ankara 112 Komuta Kontrol Merkezi’ni ve Etlik Şehir Hastanesi’nin çocuk kulesindeki yenidoğan yoğun bakımını inceleyeceğiz. Komisyon olarak çalışma ziyaretlerimize ve dinlemelerimize devam edeceğiz” dedi.
Şan’ın ardından, Doç. Dr. Ercan Tutak, Cemil Taşçıoğlu Şehir Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Eğitim ve İdare Sorumlusu olarak milletvekillerine bir sunum yaptı. Tutak, Türkiye’nin bebek ölüm hızının dünya genelindeki ortalamalarla kıyaslandığında önemli farklılıklar gösterdiğini belirtti. “OECD ve Avrupa Birliği ülkelerine göre neonatal bebek ölüm hızımız neredeyse iki katı kadar. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bebek ölüm hızının daha fazla olduğunu görmekteyiz, bu durum ekonomik faktörlerle bağlantılı” dedi. Türkiye genelinde bebek ölüm hızı binde 5,9 iken, 28 hafta ve bin gramın altındaki ölümleri dikkate almadığımızda bu oran 3,7’ye düşmektedir. Bu durum, özellikle 28 hafta ve bin gram altındaki bebeklerin hassasiyetini ve bakım gereksinimlerini ortaya koyuyor.
Tutak, sağlık hizmetlerinin nitelikli bir şekilde sunulabilmesi için gerekli olan donanım ve mali kaynakların yetersizliğine dikkat çekti. “Dünya genelinde sağlık harcamalarının gayrisafi yurt içi hasılaya oranı açısından Türkiye, Meksika’dan sonra en son sırada yer alıyor. Bu da sağlığa çok az para harcadığımızı gösteriyor” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin sağlık altyapısına dair veriler paylaşan Tutak, “Yenidoğan yoğun bakım yataklarının toplamda 13 bin 295 olduğunu, bunun 4 bin 433’ünün Sağlık Bakanlığı ve kamuya ait olduğunu belirtmek isterim. Üniversite hastanelerinde bu sayı %11,9 oranında iken, özel hastanelerde 7 bin 274 yatak bulunmaktadır. Sağlık Bakanlığı ve üniversitelerin yenidoğan yoğun bakım yatakları, özel hastanelerle kıyaslandığında yetersiz kalıyor. 100 bin kişiye düşen hekim sayısında ise uluslararası karşılaştırmalarda son sıradayız” dedi. Hemşire sayısının artış göstermesine rağmen, yine de uluslararası standartların oldukça altında kaldığımızı vurguladı.
Yoğun Bakım Eğitiminin Önemi
Tutak, Yenidoğan Canlandırma Programı (NRP) kapsamında sağlık personeline verilen eğitimlere de değindi. “Diğer illerde durumun daha kötü olduğunu düşünüyorum. İstanbul’da, eğitim almadan mezun olacak sağlık çalışanları bulunma ihtimali yüksek. Eğitim almakta geciken sağlık çalışanları, yoğun bakım süreçlerinde sorunlar yaşayabilir” dedi. Ayrıca, yenidoğan ölümlerinin doğum öncesi, doğum anı ve sonrasındaki bakım süreçlerinin etkisiyle şekillendiğini sözlerine ekledi.
Denetim Süreçleri Yetersiz
Tutak, yoğun bakım bölümlerinin denetim süreçlerinin de yeterli olmadığını ifade etti. Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan denetleme formlarının eksik olduğunu düşündüğünü belirterek, “Bir yenidoğan ünitesinden taburcu olan bebeklerin sağlık durumlarıyla ilgili veriler incelenmeden sadece ölümlere odaklanmak, o ünitenin kalitesini göstermeyecektir” şeklinde konuştu.