Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) verilerine dayanan AA muhabirinin derlemesine göre, 2024 yılı itibarıyla kapasite mekanizması destekleri önemli bir artış gösterdi. Yıl boyunca yapılan toplam ödemenin 8,09 milyar liralık kısmı doğalgaz santrallerine ayrılırken, yerli kömür santrallerine 4,53 milyar lira, ithal ve yerli doğalgaz santrallerine 218 milyon lira, ithal ve yerli kömür santrallerine ise 157 milyon lira tahsis edildi.
2023 yılında yaklaşık 4 milyar lira ödeme yapılırken, bu rakam geçen yıl %225 artış göstererek yaklaşık 13 milyar liraya ulaştı. Böylece, kapasite mekanizması destekleri bu süreçte üç katına çıkmış oldu.
Kapasite Mekanizması Destekleri, Enerji Güvenliğine Büyük Katkı Sağlıyor
Elektrik Üreticileri Derneği (EÜD) Yönetim Kurulu Başkanı Cem Aşık, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu desteklerin santrallerin sürdürülebilir bir şekilde faaliyet göstermesine ve enerji arz güvenliği sağlamaya önemli katkılarda bulunduğunu belirtti.
Aşık, enerji sektörünün iklim değişikliğiyle mücadele adına büyük bir dönüşüm sürecinden geçtiğini vurguladı. Son 20 yılda yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımların hızla arttığını ifade etti.
Türkiye’nin toplam kurulu gücünün 116 gigavatı aştığını söyleyen Aşık, bunun yaklaşık %59’unun yenilenebilir enerji kaynaklarından oluştuğunu belirtti. 2024’te bu kaynakların elektrik üretiminin %47’sini karşılayacağını, ancak asıl artışın gelecekte yaşanacağını ifade etti. Bakanlığın, 2035 yılına kadar rüzgar ve güneş santrallerinin toplam kapasitesini 120 gigavata çıkarmayı hedeflediğini açıkladı.
Aşık, yenilenebilir enerji santrallerinin şebekeye entegrasyonunda bazı teknik zorluklarla karşılaşıldığını vurguladı. Güneş ve rüzgarın her zaman mevcut olmadığını, hava koşullarındaki değişikliklerin üretimde dalgalanmalara yol açtığını belirtti. Yeni dijitalleşme, akıllı şebekeler, talep tarafı katılımı ve depolama gibi teknolojilerin bu konuda yardımcı olabileceğini, ancak şu anda yeterli ve uygun maliyetli olmadığını ifade etti.
Bu nedenle, yenilenebilir enerji santrallerinin şebekeye daha etkin şekilde entegre olabilmesi için esnek üretim kabiliyetine sahip doğalgaz ve barajlı hidroelektrik santralleri ile baz yük sağlayan kömür santrallerinin kritik bir rol oynadığını belirten Aşık, “Bugün bu santraller olmadan yenilenebilir kaynakları güvenilir bir şekilde sisteme entegre etmek mümkün değil” dedi.
Aşık, yıllar içinde bazı değişiklikler olsa da mekanizmanın temel amacının piyasa fiyatlarının santral maliyetlerinin altında kaldığında aradaki farkı dengelemek olduğunu belirterek, “Kapasite mekanizması destekleri, enerji arz güvenliği açısından kritik rol oynayan santrallerin sürdürülebilir şekilde faaliyet göstermesini sağlıyor” şeklinde konuştu.
* Haberin görseli Shutterstock’tan servis edilmiştir.
