Bugün, Irak’ın kuzeyinde bir grup PKK‘lının silahlarını teslim etmesi bekleniyor. Bu kritik gelişme öncesinde, İmralı’dan Kandil’e ulaşan bir mesaj gündeme damgasını vurdu. Abdullah Öcalan, 29 Haziran 1999’dan bu yana ilk kez sesi ve görüntüsüyle kamuoyuna hitap etti.
Öcalan, silah bırakma aşaması için gerekli mekanizmaların oluşturulması çağrısında bulundu. Tarihi adım, Cuma günü Süleymaniye kırsalındaki gizli bir bölgede gerçekleştirilecek. 20-30 kişilik bir grup PKK’lı, silahlarıyla geldikleri yerden silahsız olarak ayrılacak. Ayrıca, PKK/KCK’dan üst düzey bir yöneticinin de bu süreçte silah bırakması bekleniyor.
SİLAH BIRAKAN PKK’LILAR NE YAPACAK?
Silah bırakanlar, Irak içinde kalacak ancak örgütsel faaliyetlerde bulunmayacaklar. Örgüt adına açıklama yapmaları yasak. Türkiye’de suç kaydı olmayan ve Irak’ın kuzeyinde terör eylemlerine katılmadığı belirlenen PKK üyeleri Türkiye’ye dönebilirken, isteyenler Irak’ta kalmayı veya Suriye’ye geçmeyi tercih edebilecek.
Ancak, Murat Karayılan, Cemil Bayık ve Mustafa Karasu gibi isimlerin Türkiye’ye dönmeleri söz konusu değil.
İKİ KRİTİK UNSUR VAR
MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın Erbil ve Bağdat’ta yürüttüğü temaslar, silah bırakma aşamasının şekillenmesinde önemli bir rol oynadı. Bu süreçte iki kritik unsur öne çıkıyor.
İlk unsur, sürecin kesintiye uğramadan devam etmesi. Türk istihbarat birimleri, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi ve Bağdat hükümeti yetkilileri, bu süreci yakından takip edecek. Belirli bir takvim çerçevesinde farklı bölgelerde teslim alınacak silahlar, yakılarak imha edilecek.
Aynı zamanda, örgütün kırsal alandaki büyük silah ve mühimmat depolarının teslim süreci de işletilecek. Teslim alınan silahlar, Milli İstihbarat Teşkilatı’nın gözetiminde imha edilecek. İkinci kritik unsur ise takvim. Yaklaşık 2 bin teröristin silah bırakma sürecinin 2 ila 5 ay arasında tamamlanması öngörülüyor. Sürenin uzaması, Terörsüz Türkiye projesini olumsuz etkileyebilir.
Bu riskler arasında olası provokasyonlar ve kamuoyundaki önyargılar yer alıyor. Terörsüz Türkiye sürecinin Irak’ta başarılı bir şekilde uygulanmasının ardından, Suriye’de de bölge dinamikleri dikkate alınarak uygulanması hedefleniyor.
MECLİS MESAİ YAPACAK
Silah bırakma süreci sürerken, Temmuz’un ikinci yarısında bir sonraki adım için hazırlıklar başlayacak. Örgütün kendini feshi ve silah bırakmasının ardından, gerekli yasal altyapının oluşturulması amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde mesai yapılacak.
Meclis çatısı altında oluşturulacak komisyon, toplumsal entegrasyon için hukuki çerçeveyi belirleyecek. Bu çerçevede, terörle mücadele ve infaz yasalarında değişiklikler yapılması ve kayyum uygulamasının yeni kriterlere bağlanması gibi düzenlemeler üzerinde çalışmalar yürütülecek.
Olgunlaştırılan düzenlemeler, Ekim ayında meclis açıldığında ihtisas komisyonlarında ele alınacak ve genel kurula sevk edilecek. Ayrıca, cezaevlerinde bulunan yaklaşık 5 bin PKK’lının durumu, işledikleri suçlar, kalan cezaları, yaşları ve sağlık durumları dikkate alınarak yeniden değerlendirilecek.
Cezaevlerinde infaz süreleri dolan PKK’lılar, iyi hal gözlemlenmesi halinde denetimli serbestlikten faydalanabilecek. Öte yandan, örgüt tarafından ikna edilen veya kaçırılan çocuk yaşta gençler için rehabilitasyon ve entegrasyon programları uygulanacak.
