ABD’de Başkanlık seçimlerini Donald Trump‘ın kazanmasının ardından, korkulan ticaret savaşları yeniden gündeme geldi.
Trump, seçim kampanyası süresince vaat ettiği ancak seçimlerden sonra ertelediği gümrük vergilerini artırma sözünü yerine getirdi. Geçtiğimiz hafta imzaladığı kararname ile ABD’deki ithal otomobil ve hafif ticari araçlar ile temel otomobil parçalarına %25 gümrük vergisi uygulanacağı duyuruldu.
Bu kararı ‘Amerika’nın kurtuluş gününün başlangıcı’ olarak nitelendiren Trump, tarifelerin 2 Nisan’da yürürlüğe gireceğini bildirdi. Ancak bu karar, ABD’de üretilen otomobilleri kapsamıyor. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamalara göre, Trump’ın ‘ek gümrük vergisi’ uygulaması, ülkede yıllık 100 milyar dolar gelir artışı yaratması bekleniyor.
Yeni gümrük vergileri, binek otomobillerle birlikte hafif ticari araçların yanı sıra motor, şanzıman, güç aktarma parçaları ve elektrikli bileşenler gibi temel otomobil parçalarına da uygulanacak. Kararın kapsamının genişletilmesine yönelik açık kapı bırakıldığı da belirtiliyor.
Otomotiv Sektöründeki Endişeler
Her ne kadar Beyaz Saray yönetimi kararın olumlu sonuçlar doğuracağına inanıyor olsa da, hem ABD hem de Avrupa otomotiv endüstrisi bu durumdan endişe duyuyor. Ek gümrük vergisi kararının açıklanmasının ardından, otomotiv şirketlerinin küresel borsalarda işlem gören hisselerinde düşüşler gerçekleşti.
Sektör kaynakları, ilerleyen dönemlerde otomotiv şirketlerinde büyük çaplı işten çıkarmalar olabileceği ve ABD’de satılan araçların fiyatlarının artabileceği yönünde uyarılarda bulunuyor.
Daha Az Özellik, Daha Yüksek Fiyat
Reuters’a konuşan Aston Martin’in eski CEO’su Andy Palmer, otomobil üreticilerinin yeni tarifelerin maliyetini müşterilere yansıtmasının beklendiğini belirterek, bunun maliyetleri düşürmek için özelliklerin kaldırılması ve fiyatların artırılması anlamına geleceğini ifade etti.
Otomobil üreticileri, yeni maliyetleri ABD’de üretilen ve ithal edilen modeller arasında paylaştırabiliyor. Ayrıca, ülkedeki ithal araç sayısının da azalması muhtemel.
S&P Global Mobility’nin son raporunda, yeni tarifelerin önümüzdeki yıllarda ABD otomotiv pazarını 2024‘teki 16 milyondan 14.5 milyon ila 15 milyon aralığına düşürebileceği tahmin ediliyor. Analiz şirketi Cox Automotive ise, tarifelerin ABD’de üretilen bir araca 3 bin dolar, Kanada veya Meksika’da muafiyetsiz üretilen araçlara ise 6 bin dolar ek maliyet getirebileceğini belirtti.
Avrupalı Üreticilerin Endişesi
Atlantik’in diğer tarafında, Trump’ın ek gümrük vergisi kararı Avrupa’da da endişe yaratmış durumda. Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) Genel Müdürü Sigrid de Vries, ABD’nin yeni otomobil tarifelerinin küresel otomobil üreticilerini ve ABD’deki imalatı olumsuz etkileyeceğini vurguladı.
Vries, Avrupa otomobil üreticilerinin uzun süredir ABD’ye yatırım yaptığını, istihdam sağladığını ve ülkeye önemli bir vergi geliri kazandırdığını belirterek, Trump’ı tarifelerin hem küresel otomobil üreticileri hem de ABD’deki yerel üretim üzerindeki olumsuz etkilerini dikkate almaya çağırdı.
ABD’de yaklaşık 16 milyon adetlik otomotiv pazarının yarıya yakını ithal modellerden oluşuyor.
Sonuç ve Gelecek Beklentileri
Ülkenin otomotiv pazarında en çok ithalat, Meksika, Japonya, Güney Kore ve Almanya‘dan yapılıyor. Bu nedenle, Trump’ın gümrük vergilerinden en fazla etkilenecek markaların, bu ülkelerde üretim tesisleri bulunan ve ABD’ye ithalat yapan markalar olması bekleniyor.
Diğer yandan, Elon Musk‘ın CEO’su olduğu elektrikli araç markası Tesla, ABD’deki yeni ek vergilerden rakiplerine göre daha az etkilenmesi bekleniyor. Tesla, ABD’de sattığı tüm araçların burada üretildiğini vurguluyor.
Bununla birlikte, Tesla’nın araçlarının uluslararası parçalara bağımlılığı konusunda detaylı bilgi vermediği biliniyor. Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi’nin (NHTSA) Ekim 2024 tarihli bir belgesinde, tüm Tesla otomobillerinin bileşenlerinin %25’inin ithal edildiği belirtiliyor.
Trump’ın yeni vergilerinin, Ford, General Motors ve Stellantis arasındaki elektrikli araç rekabetinde Tesla’ya yeni bir ivme kazandırması bekleniyor.
Son olarak, Trump’ın gümrük vergileri konusundaki hedeflerini de kendi sözleriyle aktarmak gerekirse, “Alman otomobil şirketlerinin Amerikan otomobil şirketleri haline gelmesini istiyorum” dediği dikkat çekiyor.
