ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da düzenlenen bir etkinlikte, diğer ülkelerle karşılıklı tarifelerin uygulanmasını öngören bir kararnameyi imzaladı. Bu kararname çerçevesinde, ABD’nin ticaret ortaklarından ithal edilen mallara yüzde 10 ila yüzde 50 arasında değişen tarifeler uygulanmaya başlandı.
Yeni tarifeler, Avrupa Birliği’ne yüzde 20, Çin’e yüzde 34, Vietnam’a yüzde 46, Tayvan’a yüzde 32, Japonya’ya yüzde 24, Hindistan’a yüzde 26, Güney Kore’ye yüzde 25, Tayland’a yüzde 36, İsviçre’ye yüzde 31, Endonezya’ya yüzde 32, Malezya’ya yüzde 24, Kamboçya’ya yüzde 49, Güney Afrika’ya yüzde 30, Bangladeş’e yüzde 37 ve İsrail’e yüzde 17 oranında uygulanacaktır. Ayrıca, Türkiye, Birleşik Krallık, Brezilya, Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Yeni Zelanda, Mısır ve Suudi Arabistan gibi bazı ülkeler için yüzde 10 gümrük vergisi öngörülmektedir.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, ülkelerin karşılıklı tarifelere misilleme yapmamalarını tavsiye ederek, misilleme yapılmaması durumunda daha yüksek gümrük vergisi oranları uygulanmayacağını belirtti.
Rusya Neden Listede Yok?
Trump’ın imzaladığı kararname ile 185 ticaret ortağına tarife getirilmesi öngörülürken Rusya, bu listede yer almadı. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Rusya’ya yönelik yaptırımların zaten önemli bir ticareti engellediği için bu listeye dahil edilmediğini ifade etti. Ayrıca, Trump, Rus petrolü alıcılarına yönelik cezalandırıcı gümrük vergileri uygulamakla tehdit etmişti.
Dünya Tepkileri
Trump’ın açıklamalarının ardından, ABD’nin en büyük ticaret ortaklarından bazıları vergilerini artırma niyetlerini açıkladı. Çin Ticaret Bakanlığı, ABD’den gümrük vergilerini derhal iptal etmesini talep ederek, bu uygulamaların küresel ekonomik kalkınmayı tehlikeye attığını belirtti. Bakanlık, “Ticaret savaşında kazanan yoktur ve korumacılık için çıkış yolu yoktur” diyerek karşı önlemler alacaklarını duyurdu.
Çin’in olası karşı önlemleri arasında, karşılıklı tarifeler ve ABD’ye bazı nadir toprak elementlerinin ihracatına kısıtlamalar getirilmesi olabilir.
Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Trump’a çok sert tepki göstererek, “Başkan Trump’ın evrensel gümrük vergileri açıklaması, dünya ekonomisine büyük bir darbedir” dedi. Von der Leyen, “Belirsizlik artacak ve daha fazla korumacılığın yükselişini tetikleyecek” diye ekledi.
İngiltere, Trump tarafından daha dost bir ülke olarak değerlendirilip yüzde 10’luk gümrük vergisi ile muaf tutuldu. Ancak, uzmanlar bu durumun İngiltere’nin büyüme tahminlerini düşürebileceğini ve binlerce işe mal olabileceğini belirtiyor.
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, yeni gümrük vergilerini “yanlış” olarak nitelendirerek, bunun bir ticaret savaşına yol açabileceğini söyledi. Kanada, Meksika gibi ülkeler de tarifelerden muaf tutuldu ancak hâlâ yüksek vergilerle karşı karşıya.
Tayvan ve Japonya’nın Tepkileri
Tayvan, Trump’ın uyguladığı yüzde 32’lik gümrük vergisinin ekonomilerine büyük darbe vurabileceğini belirtirken, Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba, ABD’ye yatırım yapan ülkelerden biri olarak bu kararın mantıklı olup olmadığını sorguladı ve en etkili yanıtı vermek için tüm seçeneklerin masaya yatırıldığını ifade etti.
Gelecek Adımlar ve Olası Sonuçlar
Trump’ın gümrük vergileri, hem ABD’de hem de diğer ülkelerde ekonomik durgunluk riskini artırabilir. Uzmanlar, bu durumun ABD firmalarını maliyetlerini telafi etmek için tedarikçileri değiştirmeye veya fiyatları artırmaya yönlendirebileceğini öngörüyor. Ancak, kur dalgalanmaları ve diğer ülkelerin misillemeleri, Trump’ın küresel ticaret dengelerini düzenleme girişiminin sonuçlarını tahmin etmeyi zorlaştırmaktadır.
