Rusya-Ukrayna Savaşı, uluslararası gerilimleri zirveye taşıyarak ülkeleri silahlanma yoluna itiyor. Bu durum, yerel ölçekte çatışmalara sebep olurken, aynı zamanda küresel düzeyde de etkiler yaratma potansiyeline sahip.
Çin-Tayvan arasındaki gerginlik, Filipinler ve Japonya’yı da silahlanmaya yönlendirirken, Rusya-Ukrayna Savaşı, Avrupa’nın güvenlik dengelerini önemli ölçüde değiştirdi.
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nün araştırmasına göre, 2024 yılında dünya genelinde silahlanma harcamalarının toplamı 2.46 trilyon dolar olarak belirlendi. Bu rakam, Rusya’nın gayrisafi milli hasılasının yaklaşık 2 trilyon dolar olduğu düşünüldüğünde daha da çarpıcı bir hal alıyor.
Özellikle Avrupa’da, 2024 yılı savunma harcamalarının bir önceki yıla göre yüzde 11 oranında arttığı ve bu artışın son 10 yıldır kesintisiz devam ettiği tespit edildi.
Rusya’nın Ukrayna ile süren savaşı çerçevesinde, 2024 yılında yaptığı silah harcaması 462 milyon dolar olarak kaydedildi. Bu da Rusya’nın gayrisafi milli hasılasının yaklaşık yüzde 7’sine denk geliyor.
ASYA’DA ÇİN ÖNE ÇIKIYOR
Tayvan ile yaşanan krizler, gerilimi sürekli artırırken, Çin de savunma bütçesini son yıllarda düzenli bir şekilde yükseltiyor. 2024 yılında, Çin’in savunma bütçesi bir önceki yıla göre yüzde 7.4 oranında arttı. Asya genelinde ise savunma bütçesindeki artış ortalama yüzde 3.9 olarak belirlendi.
Filipinler ve Japonya, ABD ile iş birliklerini güçlendirirken, Filipinlerin ABD’den aldığı Typhon orta menzilli füze sistemi, Çin tarafından bir tehdit olarak değerlendiriliyor. Güney Çin Denizi’nde, Filipin Donanması ile Çin Donanması arasında yaşanan gerilim, potansiyel bir çatışma tehlikesi barındırıyor.
AFRİKA’DA CEZAYİR LİDERLİK EDİYOR
Afrika’da silahlanma konusunda öne çıkan ülke Cezayir oldu. Cezayir, Rusya’dan aldığı Su-57 savaş uçakları ile 2024 yılında 18 milyar dolardan fazla silah harcaması gerçekleştirdi.
Cezayir’in komşusu Fas ise 5 milyar dolarlık harcaması ile ikinci sırada yer alıyor. İki ülke arasında zaman zaman politik krizler yaşanmakta.
Fas ve Cezayir’in yanı sıra Burkina Faso, Mali ve Nijer de savunma bütçelerini önemli ölçüde artırdı. Nijer, savunma bütçesini yüzde 32 oranında, Burkina Faso ise yüzde 23 oranında artırdı.
Batı Afrika Ekonomi Topluluğundan (ECOWAS) ayrılan üç ülke, Rusya ile ilişkilerini güçlendirmeye devam ediyor. Bu ülkeler, birlikte Sahel Devletleri Konfederasyonu‘nu kurma kararı alarak Afrika’da yeni bir politik tavır sergiliyor.
