ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün gerçekleştirilen 90 dakikalık telefon görüşmesiyle ilişkilerinde önemli bir adım attı. İki liderin paylaştığı ‘barış’ mesajları, yeni bir dönemin kapılarını aralayacak gibi görünüyor.
Trump’ın 2016’da başkanlık koltuğuna oturup 2020’de Beyaz Saray’a veda ettiği dönemde, Trump ve Putin arasındaki ilişki oldukça karmaşık bir tablo sergiliyordu.
Washington Post, Trump’ın başkanlık dönemindeki Putin ile olan ilişkisini mercek altına aldı.
SEÇİM İDDİALARI VE MÜDAHALE
2016 ABD Başkanlık Seçimleri’nde Moskova’nın müdahale ettiği yönündeki iddialar, iki liderin ilişkilerini sık sık gerdi. CIA ve FBI, Rusya’nın seçimlere müdahale ettiğini belirtiyordu; ancak Trump, bu bulgulara sıklıkla kuşkuyla yaklaştı. Amerikan hükümetinin değerlendirmelerine göre, müdahale, halkı kutuplaştırmak ve seçim sürecini engellemek amacıyla yapılan bir etki kampanyasıydı.
Putin ise bu iddiaları reddetti ve Trump da ona inandı. 2018’de Helsinki’de düzenlenen ortak basın toplantısında Trump, Putin’in iddiaları çürütme biçimini övgüyle karşıladı. Trump, kendi Adalet Bakanlığı’yla çelişerek, konuya dair yürütülen soruşturmayı ‘tamamen bir cadı avı’ olarak nitelendirdi. Bu sözler, Moskova’da memnuniyetle karşılandı ve o dönem Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, zirveyi ‘süperden daha iyi’ olarak tanımladı.
ÖVGÜLER VE İLİŞKİLER
Trump ve Putin, birbirlerinin liderlik yeteneklerini sıkça övdü. Trump’ın seçim kampanyası sırasında Putin, Trump için “çok gösterişli ve yetenekli bir adam” ifadesini kullandı. Obama’nın başkanlık döneminde Trump, Putin’in liderliğini överek, “Size liderlik açısından ‘A’ aldığını söyleyeceğim” dedi.
2016 seçimleri sırasında Trump, Obama’yı Putin ile sık sık karşılaştırdı ve Putin’in ‘bir ülke üzerinde çok güçlü bir kontrolü’ olduğunu vurguladı. Eylül 2016’da verdiği bir röportajda ise, “Eğer benimle ilgili harika şeyler söylerse, ben de onun hakkında harika şeyler söyleyeceğim” ifadelerini kullandı.
Putin, Trump’ın ilk seçim zaferi sonrası verdiği bir röportajda, “İş hayatındaki başarıları, onun akıllı bir insan olduğunu gösteriyor” dedi.
Şubat 2017’de Fox News’den Bill O’Reilly, Trump’ın Putin’e olan övgüsünü sorguladığında, Trump, “Çok katil var. Bizde de çok katil var. Ne sanıyorsunuz? Bizim ülkemiz çok mu masum?” yanıtını verdi.
SURİYE’DE GELİŞMELER
Aralık 2018’de Trump, ABD güçlerini Suriye’den çekme kararını alarak müttefiklerini şaşırttı; bu durum Putin için bir zafer olarak değerlendirildi. O yılın başlarında Trump, Putin’e yönelik nadir bir eleştiride bulunarak, Suriye’deki ölümlerden Beşar Esad rejimini sorumlu tuttu.
UKRAYNA POLİTİKALARI
2017’de Trump yönetimi, Ukrayna’ya Javelin füzelerinin satışını onayladı. İki yıl sonra ise, Ukrayna’ya Kongre tarafından onaylanan yüzlerce milyon dolarlık güvenlik yardımını dondurdu. Trump, 2020’de Beyaz Saray’dan ayrılırken, 2022’de katıldığı bir programda Rus ordusunu “barış gücü” olarak nitelendirdi. 2024 seçim kampanyası sırasında, göreve geldiğinde Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşı hemen sona erdireceğini defalarca dile getirdi, ancak bunun nasıl olacağına dair hiçbir bilgi vermedi.
