Güney Kore, 3 Aralık 2024’te ilan edilen sıkıyönetim nedeniyle devlet başkanlığı görevinden azledilen Yoon Suk Yeol‘un, yürütülen soruşturma kapsamında gözaltına alındığını duyurdu.
Yolsuzluk Soruşturma Ofisi (CIO) yetkilileri, Yoon’un gözaltı kararını uygulamak üzere bu sabah ikinci kez harekete geçti. Yoon, başkanlık konutunda gözaltına alınarak, CIO’nun Seul’ün güneyinde bulunan Gwacheon’daki ofisine götürüldü.
Soruşturmacılar, Yoon’un resmen tutuklanması için mahkemeye başvurmak üzere 48 saatlik bir süreye sahip.
Yoon Suk Yeol’un avukatı, azledilen liderin vatandaşların ve Başkanlık güvenlik görevlilerinin güvenliğinden duyduğu endişe nedeniyle yetkililere gönüllü olarak eşlik ettiğini belirtti.
CIO yetkilileri, Yoon’un sorguda konuşmayı reddettiğini açıkladı. Yoon, başkent Seul’deki gözaltı merkezinde tutulmaya devam edecek.
Güney Koreli yetkililer, görevden alınan Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’u tutuklamaya yönelik ilk girişimlerini engellediği gerekçesiyle Başkanlık Güvenlik Servisi vekil şefi Kim Sung-hoon‘u da tutukladı.
Gözaltına Alınan İlk Devlet Başkanı
Güney Kore Ulusal Meclisi, sıkıyönetim ilanının anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle 14 Aralık 2024’te Yoon’un azlini istedi ve bu nedenle Yoon, gözaltına alınan ilk devlet başkanı unvanını kazandı.
Yoon, sıkıyönetim ilanının ardından meclise asker göndererek milletvekillerinin karar aleyhine oylama yapmasını engellemeye çalışmakla suçlanıyor.
Sıkıyönetim kararının “idari bir eylem” olduğunu savunan Yoon, gözaltına alınmasının ardından yayımladığı mesajda, “Bu yasa dışı bir soruşturma olsa da, kan dökülebilecek bir rezaleti önlemek için CIO’nun karşısına çıkmaya karar verdim.” ifadelerini kullandı.
Gözaltı, başkanlık konutunda soruşturmacılar ile Yoon’un ekibi arasında saatler süren görüşmelerin ardından gerçekleşti.
Güney Kore Batı Bölge Mahkemesi, 31 Aralık 2024’te “ayaklanma” ve “görevi kötüye kullanma” iddialarıyla Yoon için gözaltı kararı vermişti. Ancak 3 Ocak’ta, emri uygulamak üzere giden polislerle Başkanlık Güvenlik Servisi (PSS) görevlileri arasında arbede çıkmış ve emir infaz edilememişti.
Devlet Başkanlığı Görevlileri Direnç Göstermedi
CIO yetkilileri, bu sabah yaptıkları açıklamada, Yoon’un gönüllü olarak teslim olmasını beklemeyeceklerini ve doğrudan emri uygulayacaklarını belirtti. İlk teşebbüsün aksine, bu kez hiçbir devlet başkanlığı veya PSS görevlisinin gözaltına direnç göstermediği bildirildi.
Başlangıçta başkanlık konutuna giden yetkililer, PSS tarafından oluşturulan barikatlarla engellenmişti. Konut çevresinde Yoon’a destek veren yaklaşık 6 bin 500 kişi toplanırken, iktidardaki P halkın Gücü Partisi (PPP) milletvekilleri de kararı protesto etmek için konutun önünde bir araya gelmişti.
Konut çevresinde yaklaşık 3 bin polis tedbir amacıyla görevlendirilirken, bazı soruşturmacıların merdivenlerle tırmanarak konut yerleşkesine girdiği, bazılarının ise çevreleyen patika yollardan geçerek konuta ulaştığı bildirildi.
Gün içinde, devlet başkanlığını koruyan askeri birliğin, polis ve CIO yetkililerinin konuta girişine onay verdiği kaydedildi.
Güney Kore’de Sıkıyönetim İlanı
Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 3 Aralık 2024 gecesi televizyonda yaptığı konuşmada, “muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karıştığı” gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etmiş; ancak parlamentonun yaptığı oylama ile bu karar kaldırılmış ve Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak geri adım atılmıştı.
Ulusal Meclisin 14 Aralık 2024’te yaptığı oylamada azli istenen Yoon, Anayasa Mahkemesinin vereceği karara kadar görevden geçici olarak uzaklaştırılmış ve yerine Başbakan Han Duck-soo vekaleten getirilmiştir.
Muhalefetin girişimiyle Ulusal Mecliste 27 Aralık 2024’teki oylamada, devlet başkanlığına vekalet eden Başbakan Han için de azil kararı verilmiş; Han’ın yerine devlet başkanlığının vekaletini Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Choi Sang-mok üstlenmiştir.
