Ebeveynlerin Okul Döneminde Karşılaştığı Zorluklar ve Çözüm Önerileri
Eylül ayının gelmesiyle birlikte okul sezonu için ebeveynlerde hazırlık telaşı başlarken, çocuklar da heyecan ve stres dönemine girmiş durumda. Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi Klinik Psikoloğu Ayşe Topak, okul döneminin başlamasıyla çocukların ve ergenlerin yaşadığı uyum sürecini değerlendirerek ailelere önemli tavsiyelerde bulunuyor. Tatil serbestliğinden okul düzenine geçişin her yaş grubunda farklı psikolojik ihtiyaçları beraberinde getirdiğini vurgulayan Topak, ebeveynlerin bu süreçte büyük bir rol üstlendiğini belirtiyor. “Eylül ayı, hem çocuklar hem de aileler için bir yeniden yapılanma dönemidir” diyen Topak, bu süreçte çocuklarda heyecan, kaygı ve uyum güçlüğü gibi tepkilerin görülebileceğini, ailelerin sabırlı ve destekleyici bir yaklaşım sergilemesinin çocuğun okul ve sosyal ilişkilerinin başarılı sonuçlar vermesi açısından büyük önem taşıdığını ifade etti.
Ayrılma Kaygısı: Normal Bir Süreç
Anaokuluna başlayan çocukların ilk kez ebeveynlerinden uzun süreli ayrıldığını hatırlatan Klinik Psikolog Ayşe Topak, bu süreçte ağlama nöbetleri ve karın ağrısı gibi psikosomatik belirtilerin görülebileceğine dikkat çekiyor. Bu noktada; vedaların kısa ve net tutulması, çocuğa okulun güvenli bir yer olduğunun hissettirilmesi ve öğretmenle iş birliği yapılmasının uyumu kolaylaştıracağı vurgulanıyor.
İlkokul döneminde ise çocukların “başarı” ve “aidiyet” kavramlarına odaklandığını belirten Topak, “Ya yapamazsam?” kaygısının yaygın olduğunu ifade ediyor. Ebeveynlere şu önerilerde bulunuyor:
- Çocuğun çabasına odaklanın, sadece akademik başarıya değil öğrenme sürecine değer verin.
- Sınıf dışında spor, sanat gibi sosyal etkinliklere yönlendirin.
- Akşam sohbet ve uyku rutinleri oluşturarak güven ortamı sağlayın.
Ebeveynlere Öneriler
Ergenliğe geçişin ilk basamağı olan ortaokul döneminde çocukların akran ilişkilerine yoğunlaştığını dile getiren Topak, ebeveynlere şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Çocuğun arkadaşlarını tanıyın ama seçimlerine saygı gösterin.
- Baskıcı olmadan sınırlar koyun (ekran süresi, uyku düzeni).
- İlgi alanlarına değer vererek kabul gören bir ortam yaratın.
Uyum Süreci: Sabırlı Olun
Lise çağındaki gençlerin akademik baskı, sınav kaygısı ve kimlik oluşumu sürecinde zorluklar yaşadığını aktaran Topak, ebeveynlere şu tavsiyelerde bulunuyor:
- Yalnızca sınav başarısına değil, duygusal desteğe odaklanın.
- Bağımsızlaşma ihtiyacını tehdit değil, gelişimsel bir gereklilik olarak görün.
- Gelecek planlarında yönlendirici değil, yol gösterici bir tavır takının.
- Öğüt veren değil, yanında duran bir pozisyon benimseyin.
Topak, okulun ilk haftalarında uyku düzeni, sabah rutini ve çocuğun duygularını paylaşmasına fırsat vermenin önemine dikkat çekerek, “Uyum süreci birkaç hafta sürebilir. Ancak kaygı, sosyal iletişim güçlüğü veya uyum problemleri uzun sürerse bir uzmandan destek almak gerekir.”
