Borsalarda Tarihi Düşüşler: Küresel Ticaret Savaşları Etkili Oluyor
Trump‘ın uyguladığı korumacı ticaret politikaları, dünya genelinde belirsizlik yaratmaya devam ediyor. Bu durum, atılan ve atılacak karşı misilleme adımlarıyla birlikte risk algısının tarihi seviyelere ulaşmasına neden olmaktadır.
ABD’nin belirlediği yeni tarifelere ilk tepkiler gelmeye başladı. Cuma günü Çin, ABD’nin gümrük vergilerini yüzde 34 artırması üzerine, aynı oranda karşı tarife uygulayacağını açıkladı.
Trump, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “Çin yanlış oynadı, paniklediler. Bu karşılayamayacakları tek şey.” ifadelerini kullandı.
Analistler, Trump’ın tarife açıklamasının ardından borsa endekslerinde yaşanan düşüşün, 2020’den bu yana görülen en yüksek oranlara ulaştığını belirterek, Çin’in misillemesiyle küresel ticaret savaşlarının daha da şiddetleneceği yönündeki endişelerle piyasada kayıpların derinleştiğini vurguladı.
ABD endekslerinde geçen hafta yaşanan iki günlük sert düşüş, 6 trilyon dolardan fazla kayba yol açtı. Haftanın ilk işlem gününde, Asya endeksleri öncülüğünde derin satış baskısı yatırımcılar tarafından dikkatle izleniyor.
Küresel Ekonomide Belirsizlik
Analistler, ABD’nin ticaret partnerlerine uyguladığı tarifelerin, küresel ticaret ve imalat stratejilerinde değişiklikler yaratabileceğini ifade ediyor. Bu durum, varlık fiyatlamalarını zora sokmaya devam ediyor.
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, Trump’ın açıklamalarının ardından yaptığı açıklamada, tarifelerin beklenenden daha yüksek olduğunu belirterek, olası ekonomik etkilerini değerlendirmenin zor olduğunu vurguladı. Powell, “Yüksek tarifeler ekonomimizde etkisini gösterecek ve muhtemelen önümüzdeki çeyreklerde enflasyonu artıracaktır.” dedi.
Tarife açıklamaları sonrası para piyasalarındaki fiyatlamalarda değişimler yaşanırken, Fed’in faiz indirim beklentisi de artan resesyon endişeleriyle birlikte mayıs ayına çekildi. Analistler, Fed’in yıl sonuna kadar toplamda 4 faiz indirimi yapabileceğine yönelik fiyatlamaların güçlendiğini belirtiyor.
Yatırımcılar Güvenli Liman Arıyor
Son tarife açıklamalarının ardından yatırımcılar, görece riskli varlıklardan daha güvenli olan devlet tahvillerine yönelmeye başladı. Artan risk algısıyla birlikte, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 6 baz puan gerileyerek yüzde 3,94 seviyesine düştü.
Almanya’nın 10 yıllık devlet tahvili faizi yüzde 2,52’ye, Fransa’nın 10 yıllık devlet tahvili faizi ise yüzde 3,30’a geriledi. Dolar endeksi 102,9 seviyelerine düşerken, altının ons fiyatı yüzde 0,5 azalarak 3.023 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı, Cuma gününü yüzde 5,6 azalışla 65,7 dolardan tamamladıktan sonra gün içerisinde 63,8 dolara inerek Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyede işlem görüyor.
Kripto Para Piyasasında Düşüşler
Kripto paralarda da sert satış baskısı etkili oldu. Bitcoin, önceki gün yüzde 5,1 düşüşle 78.868 dolara geriledikten sonra, yeni işlem gününde de kayıplarını sürdürerek yüzde 1,7 düşüşle 77.600 dolardan işlem görüyor. Ethereum ise önceki gün yüzde 12 değer kaybederken, yeni günde de düşüş eğilimini sürdürerek 1.575 dolara geriledi.
New York Borsası’nda Cuma günü Nasdaq endeksi yüzde 5,82, S&P 500 endeksi yüzde 5,97 ve Dow Jones endeksi yüzde 5,50 geriledi. ABD’de endeks vadeli kontratlar haftaya düşüşle başladı.
Avrupa ve Asya Piyasalarında Gözler Misilleme Açıklamalarında
Avrupa borsaları Cuma günü negatif bir seyir izlerken, Trump’ın tarifelerine yönelik olası misilleme açıklamaları dikkatle takip ediliyor. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin, Trump’ın gümrük vergilerine karşı birleşik bir cephe oluşturarak ABD ithalatına ilk karşı yaptırımları onaylaması bekleniyor.
Geçen hafta AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, transatlantik ticarette engelleri kaldırmak için ABD ile müzakere etmeye her zaman hazır olduklarını belirtirken, karşılık vermeye de hazır olduklarını vurguladı.
Asya borsalarında da derin satış baskısı etkili oldu. Cuma günü Çin yönetimi, ABD’nin getirdiği yüzde 34’lük tarife artışına karşı aynı oranda ek tarife uygulayacağını duyurdu. Bu durum, Hong Kong’da işlem gören birçok teknoloji ve e-ticaret şirketinin hisselerinde sert düşüşlere neden oldu.
Yurt içinde ise Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, Cuma günü yüzde 1,10 değer kaybederek 9.379,83 puandan kapandı. Dolar/TL ise Cuma günü yüzde 0,1 düşüşle 37,9960’tan kapanırken, bankalararası piyasada 38,0070 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bu hafta yurt içinde haftalık para ve banka istatistikleri ile birlikte ABD tarifelerine yönelik gelişmelerin takip edileceğini belirtiyor.