Küresel Piyasalarda Satış Baskısı Artıyor
Dünya genelinde enflasyonla mücadele ve resesyon endişeleri sürerken, ABD Başkanı Donald Trump’ın tarifeler üzerinden başlattığı ticaret savaşı, ülkedeki ekonomik duruma dair belirsizlikleri artırıyor.
Başkan Trump, pazar günü bir röportajda, tarifelerin bu yıl resesyon beklentilerine yol açıp açmayacağı sorusuna, böyle konularda tahmin yapmaktan “nefret ettiğini” belirterek cevap verdi. Trump, “Şu anda bir geçiş dönemindeyiz çünkü yaptığımız şey çok büyük. Amerika’ya zenginliği geri getiriyoruz. Bu, çok önemli bir şey. Her zaman biraz zaman alan dönemler vardır.” dedi.
Analistler, federal hükümet ve özel sektördeki işten çıkarmaların büyüme için risk teşkil edebileceğine dair tahminlerin güçlendiğini ifade ederek, geçtiğimiz hafta beklenenden düşük gelen istihdam verilerinin resesyon endişelerini yeniden gündeme getirdiğini kaydetti.
Tarifelerin enflasyonu nasıl etkileyeceği konusunda Trump, enflasyonu etkileyebileceğini ancak faiz oranlarının da düştüğünü vurguladı.
Trump’ın tarife politikasıyla ilgili gelişmeler, piyasalardaki yönü etkilemeye devam ederken, çelik ve alüminyum ithalatına getirilen yüzde 25 gümrük vergisinin yarın yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Öte yandan, Kanada’nın en kalabalık eyaleti Ontario’nun Başbakanı Doug Ford, Washington yönetiminin gümrük vergilerine karşılık ABD eyaletlerine sağladıkları elektriğe yüzde 25 oranında ek ücret uygulayacaklarını açıkladı.
Dün açıklanan verilere göre, ABD’de tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi, geçen ay 0,1 puan artarak yüzde 3,1’e yükseldi. Böylece kısa vadeli enflasyon beklentisi, son 4 ayda ilk kez artış göstermiş oldu. Gelecek 3 ve 5 yıllık süreçleri kapsayan medyan enflasyon beklentileri ise aynı dönemde değişim göstermeyerek yüzde 3 seviyesinde kaldı.
Ayrıca New York Fed, ABD’de hane halkının şubatta gelecek yıl için mali durumları konusunda daha fazla kötümser olduğunu, işsizlik, temerrüt ve krediye erişim beklentilerinin belirgin şekilde kötüleştiğini bildirdi.
Bugün açıklanacak JOLTS açık iş sayısının, ABD’de işgücü piyasasına ilişkin daha fazla bilgi vereceğini belirten analistler, söz konusu verinin piyasalarda etkili olabileceğini kaydetti.
Analistler, tarifelerin ülkede enflasyonist baskıları artırabileceğine dair endişelerin de devam ettiğini, yarın açıklanacak tüketici enflasyonu ile perşembe günü açıklanacak üretici enflasyonu verilerinin yatırımcılar tarafından dikkatle izleneceğini ifade etti.
Bu gelişmelerle birlikte, “korku endeksi” olarak bilinen VIX Endeksi, dün yüzde 19’un üzerinde artarak 27,8’e yükseldi.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in yılın ilk faiz indirimine yönelik beklentiler güçlenirken, bankanın mayıs ayında yüzde 56 ihtimalle faiz indirimine gideceği tahmin ediliyor.
Küresel belirsizlikler ve resesyon endişeleri, yatırımcıların güvenli liman varlık talebini artırırken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,18 seviyesine geriledi. Dolar endeksi ise bir önceki kapanışın hemen altında, 103,8 seviyesinde işlem görüyor.
Altının ons fiyatı, dün yüzde 0,7 düşüşle 2.889 dolardan kapanırken, şu sıralarda yüzde 0,3 artışla 2.897 dolardan işlem görmekte. Brent petrolün varil fiyatı ise güne yatay seyirle 69 dolardan başladı.
New York Borsası’nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 2,7, Nasdaq endeksi yüzde 4 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,08 değer kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar güne karışık bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında da dün negatif bir seyir izlendi. ABD ekonomisine yönelik riskler ile Almanya’da Yeşiller Partisinin ülkedeki savunma ve yatırım paketine onay vermek istemediklerini açıklaması, bölgede risk algısını yükseltti.
Almanya’da Yeşiller Partisi, genel seçimlerin ardından yeni hükümeti kurmak için koalisyon müzakerelerine başlayacağını açıklayan Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partileri ile Sosyal Demokrat Partinin (SPD) hazırladığı savunma ve yatırım paketine onay vermemek istediklerini bildirdi. Yeşiller Federal Meclis Grubu Eş Başkanı Katharina Dröge, bu paket için anayasadaki maddenin de değişmesi gerektiğine işaret ederek, “Milletvekillerine bu yasa değişikliklerine onay vermemelerini tavsiye edeceğiz.” dedi.
CDU/CSU ve SPD, daha yüksek savunma harcamaları için anayasada borç freninin gevşetilmesi ve altyapı alanlarındaki ihtiyaçlar için 500 milyar avroluk fon kurulması konusunda anlaşmıştı. Borç frenini gevşetmek için anayasadaki ilgili maddenin değiştirilmesi gerekiyor; ancak Mecliste, CDU/CSU ve SPD anayasa maddesini değiştirecek sandalye sayısına ulaşamadığı için Yeşillere ihtiyaç duyuluyor.
Analistler, bu gelişmelerin Alman pay piyasalarında risk algısını artırdığını belirterek, Almanya’da Federal Meclis’te 13 ve 18 Mart’ta savunma ve yatırım paketine ilişkin görüşmelerin yatırımcıların odağında olduğunu ifade etti.
Öte yandan, ABD’nin tarife adımlarına ilişkin haber akışı bölgedeki gelişmeler üzerinde etkili olmaya devam ediyor. Dün, Almanya’da DAX 40 yüzde 1,69, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,90, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,95 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,92 geriledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne de negatif bir seyirle başladı.
Asya borsalarında satıcılı bir seyir öne çıkarken, ABD endekslerinde etkili olan satış baskısı Asya tarafına da taşındı. ABD’de resesyon endişelerinin artması ve ticaret savaşlarının şiddetlenebileceğine yönelik riskler, bölge genelinde risk iştahını azaltmaktadır.
Analistler, ABD’nin tarife tehditlerinin etkisiyle bölgedeki pay piyasalarının bir süredir oynak olduğunu belirterek, gelecek dönemde ABD ve Çin devlet başkanlarının görüşebileceğine dair haber akışının yakından takip edileceğini ifade etti.
Bugün bölgede açıklanan verilere göre, Japonya’da 2024’ün 4. çeyreğine ilişkin Gayri Safi Yurt İçi Hasıla, yıllık yüzde 2,9 artışla beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, çeyreklik bazda da yüzde 0,6 yükseldi. Ülkede ocak ayına ilişkin hane halkı harcamaları ise yıllık yüzde 0,8 artışla beklentilerin altında kaldı.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 yüzde 0,5 ve Güney Kore’de Kospi yüzde 0,6 yükselirken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,2 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6 düştü.
Yurt içinde ise dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,81 değer kaybederek 10.422,24 puandan tamamladı. Dolar/TL, dün yüzde 0,2 yükselişle 36,5486’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 36,5750 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde perakende satışlar, yurt dışında ise ABD’de JOLTS açık iş sayısının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.400 ve 10.300 puanın destek, 10.600 ve 10.700 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.