ABD ile İran arasındaki nükleer gerilim giderek artarken, Washington’un İran’ın derinlere gömülü nükleer tesislerine karşı olası bir hava saldırısında B-2 Spirit bombardıman uçaklarını kullanabileceği iddiaları gündeme geliyor.
Adını açıklamayan bazı ABD’li askeri ve diplomatik kaynaklar, B-2’nin İran’ın nükleer altyapısını hedef alabilecek en önemli platform olduğunu belirtiyor. Ayrıca, ABD Savunma Bakanlığı’nın bu uçaklarla daha fazla tatbikat gerçekleştirmeye yöneldiği ifade ediliyor.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, 6 Şubat’ta yaptığı açıklamada Tahran’ın nükleer silah peşinde olmadığını duyurdu. Ancak Birleşmiş Milletler yetkilileri, İran’ın birkaç hafta içinde nükleer bomba yapmaya yetecek kadar yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum üretebileceği uyarısında bulundu.
2021’den bu yana yüzde 60 oranında uranyum zenginleştiren İran, bu seviyeye ulaşan ve nükleer silah üretmeyen tek ülke konumunda. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de Ağustos ayında, İran’ın nükleer bomba üretimi için gerekli olan yüzde 90 saflıkta uranyumu üretmeye yalnızca birkaç hafta uzakta olduğunu belirtmişti.
Birleşmiş Milletler müfettişleri, Kasım ayında İran’ın Fordo Nükleer Tesisi‘nde daha fazla zenginleştirilmiş uranyumu santrifüjlere beslediğini rapor etti. Eğer İran, nükleer bomba üretme aşamasına gelirse, ABD’nin ilk devreye sokacağı silah sistemi B-2 Spirit bombardıman uçakları olacak. Peki, bu uçaklar İran’a yönelik bir operasyon için hazır mı?
ABD’nin en gizli bombardıman uçağı: B-2’nin rolü ne olacak?
ABD Hava Kuvvetleri’nin en gelişmiş ve en gizli bombardıman uçağı olan B-2 Spirit, 1999’daki Sırbistan operasyonunda ilk kez kullanılmıştır. Günümüzde yalnızca 19 adet B-2 bombardıman uçağı, ABD Hava Kuvvetleri envanterinde bulunmakta ve bunlar Missouri’deki Whiteman Hava Üssü‘nde konuşlandırılmıştır.
Bu stratejik uçaklar, ABD’den havalanarak Orta Doğu’daki hedeflere saldırıp tekrar ABD’ye dönebilme kapasitesine sahiptir. Havada yakıt ikmali yaparak 48 saat boyunca kesintisiz uçabilen B-2, 13.600 kg ağırlığında GBU-57 “bunker buster” bombalarını taşıyabilmektedir. Bu özel mühimmat, yerin derinliklerindeki sığınakları ve nükleer tesisleri imha etmek için geliştirilmiştir.
Pentagon, 16 Ekim’de yaptığı açıklamada, “Düşmanlarımızın yerin altına gömdüğü hiçbir hedef, ABD’nin erişiminin dışında değildir” ifadeleriyle B-2 ve diğer askeri unsurların İran’ın nükleer altyapısını hedef alabilecek kapasitede olduğunu ima etti.
Bir saldırı durumunda B-2 bombardıman uçaklarının yanı sıra F/A-18, F-35, F-22 ve F-16 savaş uçakları da operasyona destek verecek. Ayrıca, F-15‘ler de 5.000 pound ağırlığında GBU-72 bombalarıyla hedefleri vurabilecek. İsrail’in daha önce bunker buster sınıfındaki GBU-28 bombalarını kullandığı biliniyor. Bu durum, İran’a yönelik bir saldırıda İsrail’in de ABD ile koordineli hareket edebileceği ihtimalini gündeme getiriyor.
İran’ın nükleer hamlesi karşısında ABD’nin seçenekleri neler?
İran’ın İsrail’e yönelik saldırıları ve bölgedeki gerilim göz önüne alındığında, eğer nükleer bir kriz patlak verirse sonuçların çok daha büyük olacağı öngörülüyor. En iyi senaryoda, ABD’nin hava savunma sistemleri İran’ın nükleer başlığını atmosfer dışında imha edebilir. Ancak en kötü senaryoda, İran’ın gerçekleştirebileceği bir elektromanyetik darbe (EMP) saldırısı elektronik altyapıyı ve enerji sistemlerini tamamen devre dışı bırakabilir.
ABD, İran’ın nükleer tesislerini imha etmek için B-2 uçaklarını her an devreye sokabilecek bir stratejik planı hazır tutuyor gibi görünüyor. İran, nükleer çalışmalarına hız verirken, Washington’un askeri seçenekleri masada tutması, bölgede yeni bir sıcak çatışmanın kapıda olduğu yönündeki endişeleri artırıyor.
