Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), robot arılar geliştirmesiyle Cuma günü küresel inovasyon ödülüne layık görüldü. Bu robot arılar, dünya çapında nesli tükenme tehlikesi altındaki arıları beslemek için tasarlandı ve yapay zeka kullanarak kovanları izleyebiliyor. Ödül, Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) düzenlenen Dünya Hükümetleri Zirvesi'nde takdim edildi.
ODTÜ ekibi, 13 küresel yenilik arasında en iyi iki projeden biri seçilen projesiyle ödüle layık görüldü. Yarışma, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onur konuğu olduğu Dünya Hükümetleri Zirvesi kapsamında Edge of Government platformu tarafından düzenlendi.
ODTÜ Robotik ve Yapay Zeka Teknolojileri Araştırma ve Uygulama Merkezi (ROMER) Müdürü ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Erol Şahin, AB Çerçeve Programı Horizon kapsamında desteklenen "Roboroyale" projesine ilişkin detayları paylaştı.
Proje iki yıl önce Durham Üniversitesi liderliğindeki, ODTÜ-ROMER, Çek Teknik Üniversitesi ve Graz Üniversitesi'nin de aralarında bulunduğu uluslararası bir konsorsiyum tarafından başlatıldı. 20 kişilik bir araştırma ve geliştirme ekibinden oluşuyordu. Konsorsiyumdaki her ülke projede farklı bir rol oynadı.
Şahin, arıların ekosistemdeki kritik rolünü ve yok olmalarının yarattığı tehlikeleri vurguladı. "Projeyle son teknolojilerle donatılmış yeni nesil arı kovanları geliştirmeyi hedefliyoruz" dedi.
"Proje kapsamında, kovan içini sürekli izleyebilen, başta kraliçe arı olmak üzere arıların refahını sağlayan bir yapay zeka sistemi geliştirdik. Ayrıca kraliçe arıyı dışarıdan beslemek için işçi arıları taklit ediyor. Şahin, "Aynı zamanda kontrol edilebilen mikro robot arıların ilk prototipini de oluşturduk. Amacımız bu robotların kovanı temizlemesini, beslemesini ve bakımını yapmasını sağlamak, sonuçta kovan sağlığını korumayı ve geliştirmeyi hedefliyoruz."
İşçi arı popülasyonunun güçlü olmasının ekosistem sağlığı açısından önemine dikkat çeken Şahin, "Daha fazla işçi arı, tozlaşmanın artmasına, dolayısıyla daha fazla meyve üretimine, daha fazla tohuma, yani daha fazla gıdaya yol açıyor. Bu döngü, tüm ekosistemin korunmasına yardımcı oluyor."
Şahin, zorlu koşullarda bile kraliçe arının sağlığını korumaya kararlı olduklarını vurgulayarak, şöyle konuştu: "Bilim adamları olarak nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan arıları korumak, nesillerin devamlılığını sağlamak için çözümler bulmaya kendimizi adadık. Daha sağlıklı bir kraliçe arı daha iyi yavrular üreterek daha iyi yavrular üreterek arıların üremesine katkıda bulunur. Bu kovanlardan çıkan arıların çiçekli bitkileri tozlaştırarak bitki ve hayvan ekosistemini geliştirerek daha sağlıklı bir dünya yaratacağını umuyoruz."
